حکم جلب چک صیادی

صدور حکم جلب چک صیادی هم به صورت کیفری و هم به صورت حقوقی امکان‌پذیر است. حکم جلب کیفری زمانی صادر می‌شود که صادرکننده چک صیادی بلامحل در دادگاه کیفری محکوم شده باشد. اما حکم جلب حقوقی زمانی صادر می‌شود که پس از ابلاغ اجراییه، صادرکننده هیچ اقدامی انجام ندهد و هیچ دارایی برای توقیف نداشته باشد.

پیرو قانون اصلاح قانون صدور چک، چک‌های صیادی جایگزین چک‌های قدیمی شده‌اند و نحوه برگشت زدن و صدور اجراییه برای این چک‌ها تغییر کرده است؛ بنابراین، تنها کسانی که با قواعد و مراحل شکایت از چک برگشتی صیادی و دریافت حکم جلب مرتبط آشنا باشند، می‌توانند موفق به طرح شکایت شوند.

در این مقاله از نورترازان معین ، به منظور اطلاع‌رسانی، انواع رایج حکم جلب چک صیادی، روش وصول چک‌های صیادی بلامحل، نحوه اخذ اجراییه برای این چک‌ها و مدت زمان لازم برای گرفتن حکم جلب چک صیادی بررسی شده است. همچنین مراحل پس از صدور اجراییه برای چک‌های جدید نیز توضیح داده شده است.

 حکم جلب چک صیادی

قبل از اینکه به بررسی مدت زمان لازم برای گرفتن حکم جلب چک صیادی بپردازیم، لازم است انواع رایج حکم جلب چک صیادی را شرح دهیم. حکم جلب چک صیادی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: حکم جلب کیفری و حکم جلب حقوقی که هرکدام به شرح زیر توضیح داده می‌شوند:

حکم جلب کیفری چک صیادی

این نوع حکم جلب زمانی صادر می‌شود که چک صیادی به‌صورت بلامحل و بدون موجودی کافی صادر شده باشد. به این معنی که در موعد مقرر، دارنده چک هنگام مراجعه به بانک، متوجه شود حساب صادرکننده چک خالی یا دارای مبلغی کمتر از مبلغ چک است. در این شرایط، دارنده چک می‌تواند شکایت کیفری برای صدور چک بلامحل و مطالبه وجه آن مطرح کند و درخواست صدور حکم مقتضی را از دادگاه داشته باشد.

بر اساس ماده ۷ قانون صدور چک، صدور چک بلامحل مجازات حبس دارد؛ بنابراین، اگر صادرکننده چک صیادی بلامحل محکوم شود، حکم جلب او صادر خواهد شد. لازم به ذکر است که برای اینکه چک صیادی جنبه کیفری داشته باشد، دارنده باید حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور چک، گواهی عدم پرداخت را دریافت و ظرف ۶ ماه پس از آن شکایت کند. همچنین چک نباید حقوقی، بدون تاریخ، تضمینی، مدت‌دار، سفید امضا، دارای قلم خوردگی یا دارای شرط و شروط خاص باشد.

حکم جلب حقوقی چک صیادی

زمانی که دارنده چک برای دریافت وجه چک صیادی اقدام کند و صادرکننده از پرداخت آن خودداری کند، دارنده می‌تواند با ثبت شکایت حقوقی، نسبت به مطالبه وجه چک یا صدور اجراییه اقدام نماید. در صورتی که صادرکننده پس از صدور اجراییه نسبت به پرداخت وجه اقدامی نکند و هیچ مالی برای توقیف معرفی نکند، دادگاه به درخواست دارنده، حکم جلب صادرکننده چک را صادر خواهد کرد.

در پاسخ به سوال اینکه گرفتن حکم جلب چک صیادی چقدر زمان می‌برد، باید گفت این موضوع کاملاً وابسته به نوع شکایت (حقوقی یا کیفری) است و صدور حکم جلب تنها پس از طی شدن مراحل و مهلت‌های قانونی ممکن می‌شود. حتی در صورت درخواست صدور اجراییه به صورت مستقیم، متقاضی باید تا پایان مهلت‌های قانونی ذکر شده در اجراییه صبر کند.

وصول چک‌های صیادی بلامحل

پس از بررسی انواع حکم جلب چک صیادی و مدت زمان لازم برای گرفتن آن، در این بخش به روش‌های وصول چک‌های صیادی بلامحل پرداخته می‌شود. روش‌های وصول چک برگشتی صیادی عبارتند از:

وصول چک صیادی از طریق کیفری

در این روش، دارنده چک صیادی بلامحل باید ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور چک، آن را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کند. سپس حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، نسبت به ثبت شکایت کیفری اقدام نماید. عدم اقدام در این مهلت‌ها منجر به از دست رفتن حق شکایت کیفری خواهد شد.

وصول چک صیادی از طریق اجرائیات ثبت

در این روش، دارنده چک باید پس از برگشت زدن چک و دریافت گواهی عدم پرداخت و تأیید تطابق امضای صادرکننده با نمونه آن، با مدارک لازم به واحد اجرای ثبت اداره ثبت اسناد محل مراجعه کند. در آنجا فرم صدور اجراییه چک صیادی برگشتی را تکمیل و کپی چک و گواهی عدم پرداخت را ضمیمه کرده و تحویل مسئول مربوطه می‌دهد.

وصول چک صیادی از طریق حقوقی

این روش به دو شکل انجام می‌شود: ثبت درخواست صدور اجراییه و ثبت دادخواست مطالبه وجه چک، تأخیر تأدیه و خسارات دادرسی. در هر دو حالت، دارنده باید پیش از آن چک را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کرده باشد.

• در روش ثبت درخواست صدور اجراییه، دارنده چک از طریق دفاتر خدمات قضایی درخواست صدور اجراییه می‌کند و از دادگاه حقوقی تقاضای صدور اجراییه می‌نماید. در صورت کامل بودن مدارک، پرونده تشکیل شده و بدون جلسه رسیدگی، به اجرای احکام دادگاه ارجاع می‌شود. پس از صدور اجراییه، اگر خوانده به موقع اقدام نکند، امکان توقیف اموال و صدور حکم جلب وی وجود دارد.

• در روش ثبت دادخواست مطالبه وجه چک، متقاضی باید دادخواست خود را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند تا پس از رسیدگی و صدور حکم قطعی و گذشت مهلت‌های قانونی، بتواند درخواست صدور اجراییه را ثبت کند. در صورت عدم اقدام به موقع خوانده پس از صدور اجراییه، امکان توقیف اموال و صدور حکم جلب وی وجود دارد.

نحوه صدور اجراییه چک صیادی جدید 

برای توضیح درباره چک صیادی جدید و نحوه صدور اجراییه، باید قانون صدور چک با اصلاحات اخیر را در نظر گرفت. بر اساس این قانون، افرادی که می‌خواهند نسبت به اخذ اجراییه چک صیادی جدید اقدام کنند، باید مراحل زیر را طی کنند و قوانین مربوطه را رعایت نمایند:

مطابق ماده ۲۳ قانون صدور چک (اصلاحی ۱۳۹۷/۸/۱۳)، «دارنده چک می‌تواند با ارائه گواهی عدم پرداخت، از دادگاه صالح درخواست صدور اجراییه برای کسری مبلغ چک و حق‌الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی را داشته باشد. دادگاه موظف است در صورت وجود شرایط، علیه صاحب حساب، صادرکننده یا هر دو اجراییه صادر کند.»

لازم به ذکر است که صدور اجراییه چک صیادی منوط به ثبت صدور و هرگونه نقل و انتقال چک در سامانه صیادی است و متقاضی باید درخواست خود را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه صالح ارسال نماید.

نکته مهم اینکه، طبق ماده ۲۳ قانون صدور چک (اصلاحی ۱۳۹۷/۸/۱۳)، دادگاه فقط در صورتی نسبت به صدور اجراییه اقدام می‌کند که: «در متن چک وصول وجه منوط به شرطی نشده باشد، در متن چک قید نشده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است، و گواهی عدم پرداخت به دلیل دستور عدم پرداخت طبق ماده ۱۴ این قانون و تبصره‌های آن صادر نشده باشد.»

ماده ۱۴ قانون صدور چک با آخرین اصلاحات، مواردی چون چک مفقود، سرقت شده، جعل شده یا چکی که به وسیله کلاهبرداری، خیانت در امانت یا جرائم دیگر تحصیل شده و دستور عدم پرداخت وجه آن صادر گردیده را تعیین تکلیف می‌کند.

مراحل پس از صدور اجراییه چک صیادی

قانون جدید صدور چک (اصلاحی ۱۳۹۷/۸/۱۳) در ماده ۲۳ خود، مراحل بعد از صدور اجراییه چک صیادی را مشخص کرده است. بر اساس این ماده:

پس از ثبت درخواست صدور اجراییه چک صیادی و ارجاع پرونده به اجرای احکام دادگاه، در صورت کامل بودن مدارک، اجراییه صادر و به خوانده ابلاغ می‌شود. صادرکننده موظف است ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ، بدهی خود را پرداخت کند، یا با موافقت دارنده چک ترتیبی برای پرداخت بدهد، یا مالی معرفی نماید که اجرای حکم ممکن شود.

در صورت عدم اقدام صادرکننده و گذشت مهلت مقرر، به درخواست دارنده، اجرای احکام دادگستری اجراییه را مطابق مواد ۲ و ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی (مصوب ۱۳۹۴/۳/۲۳) اجرا می‌کند تا مبلغ محکوم به وصول شود.

ماده ۲ این قانون تصریح می‌کند: «مرجع اجرای رای، اعم از قسمت اجرای دادگاه یا مجری نیابت، موظف است به درخواست محکوم له، با استفاده از روش‌های قانونی و هر روش ممکن دیگر، اموال محکوم علیه را شناسایی و به میزان محکوم به توقیف نماید.»

ماده ۳ این قانون نیز بیان می‌دارد: «اگر وصول محکوم به از طرق قانونی ممکن نباشد، محکوم علیه به درخواست محکوم له، تا زمان اجرای حکم یا قبول ادعای اعسار یا جلب رضایت محکوم له، حبس می‌شود.» این حبس با صدور حکم جلب محقق می‌شود.

همچنین، بر اساس تبصره ۱ ماده ۳، اگر محکوم علیه ظرف ۳۰ روز پس از ابلاغ اجراییه، ضمن ارائه صورت کلی اموال، دعوای اعسار خود را مطرح کرده باشد، حبس نخواهد شد، مگر اینکه دعوای اعسار مسترد شود یا به حکم قطعی رد گردد.

✅ اظهارنامه مالیاتی بدون دردسر

از تهیه تا ثبت نهایی در سامانه مالیاتی رو به ما بسپار.
کاهش مالیات، جلوگیری از جریمه و ارسال دقیق برای همه مشاغل.
📞 تماس بگیر یا فرم مشاوره رو پر کن!👇