سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی

سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی، یکی از ابزارهای نوین دیجیتال به شمار می‌رود که در راستای ارتقای شفافیت، تحقق عدالت مالیاتی و بهبود حکمرانی داده در نظام مالیاتی کشور توسعه یافته است.

این سامانه با استناد به بخشنامه شماره ۲۰۰/۱۴۰۳/۱۱ به تاریخ ۱۴۰۳/۰۶/۰۷ و با هدف کاهش خطاهای اطلاعاتی و تسریع در ارائه بازخورد مودیان نسبت به داده‌های ثبت‌شده توسط نهادهای ثالث طراحی شده است. اجرای این سامانه گامی مؤثر در تسهیل و بهینه‌سازی فرآیند تأیید یا رد اطلاعات توسط ذی‌نفعان محسوب می‌شود و موجب تقویت شفافیت و تعامل سازنده میان سازمان امور مالیاتی و فعالان اقتصادی گردیده است.

معرفی دقیق سامانه در اجرای مواد ۱۶۹

سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی به‌طور ویژه در چارچوب اجرای مواد ۱۶۹ و ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم طراحی شده و تمرکز آن بر داده‌های ثبت‌شده توسط اشخاص ثالث مانند معاملات فصلی و بارنامه‌های جاده‌ای است. این سامانه امکان می‌دهد ذی‌نفعان نسبت به اطلاعاتی که بدون اطلاع آن‌ها و توسط دیگران ثبت شده است، بازخورد مؤثر ارائه کنند.

اهمیت این سامانه زمانی مشخص می‌شود که مودیان قادر خواهند بود از ثبت اطلاعات نادرست یا غیرواقعی در پرونده مالیاتی خود جلوگیری کنند و بدین ترتیب از بروز جریمه‌ها، مغایرت‌ها و تضییع حقوقشان پیشگیری نمایند.

آموزش ثبت واکنش در سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی

در سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی، سه نوع واکنش برای هر داده قابل انتخاب است:

• مشاهده‌نشده: هنوز هیچ واکنشی توسط مودی ثبت نشده است.

• مشاهده‌شده: مودی به‌طور ضمنی صحت اطلاعات را تأیید کرده است.

• ردشده: مودی اطلاعات را نادرست دانسته و با ارائه دلیل، آن را رد کرده است.

مودیان پس از ورود به بسته اطلاعاتی، می‌توانند برای هر ردیف به صورت تکی یا گروهی یکی از این واکنش‌ها را ثبت کنند. در صورت نادرست بودن داده، گزینه «رد معامله» قابل انتخاب است که در این حالت ثبت دلیل رد الزامی است.

سامانه همچنین ابزارهای پیشرفته‌ای برای گزارش‌گیری، فیلتر اطلاعات و مشاهده وضعیت معاملات در اختیار کاربران قرار می‌دهد. نکته مهم آن است که برای داده‌های مشاهده‌نشده، هر ماه پیامک یادآوری ارسال می‌شود تا مودی نسبت به بررسی آن‌ها اقدام کند.

برای ثبت واکنش در سامانه کافی است به درگاه my.tax.gov.ir یا datareaction.tax.gov.ir مراجعه کرده و مراحل زیر را انجام دهید:

1. در بخش «کارپوشه مودیان»، از منوی سمت راست گزینه «اطلاعات صورت معاملات» را انتخاب کنید.

2. وارد بخش «واکنش (رد/تأیید)» شوید.

3. بسته‌های اطلاعاتی نمایش داده می‌شوند؛ با کلیک روی هر ردیف، می‌توانید واکنش مناسب را انتخاب و ثبت نمایید.

راهنمای مرحله به مرحله ثبت واکنش در سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی

تفاوت اظهارکننده و ذی‌نفع در سامانه واکنش به اطلاعات مالیاتی

در چارچوب مقررات قانونی سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی ، دو نقش کلیدی تعریف شده است:
از یک سو اظهارکننده یا همان طرف اول قرار دارد که مسئول ثبت اطلاعات در سامانه‌های مالیاتی است؛ و از سوی دیگر، ذی‌نفع یا طرف دوم که این اطلاعات به نام او درج شده‌اند.

این سامانه برای ذی‌نفعان این امکان را فراهم می‌سازد که به‌صورت رسمی و مستند، نسبت به داده‌های واردشده درباره خودشان اعتراض یا تأیید ثبت کنند.
مطابق قوانین جاری، چنانچه اظهارکننده اطلاعاتی نادرست یا خلاف واقع درج کند، این اقدام می‌تواند مشمول پیگرد قانونی و مجازات‌های مالیاتی قرار گیرد.

از این‌رو، سامانه واکنش نه‌فقط یک ابزار اطلاع‌رسانی و بازخورد، بلکه ابزاری نظارتی و بازدارنده در برابر تخلفات، تبانی و اشتباهات سیستمی به‌شمار می‌رود.

گزارش‌گیری سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی و تأثیر آن در پیشگیری از خطا

امکانات فنی سامانه شامل مشاهده و تأیید داده، رد اطلاعات به‌همراه ثبت دلیل، فیلتر پیشرفته برای جستجو، و گزارش‌گیری از وضعیت واکنش‌هاست. این امکانات موجب می‌شود مودی به‌راحتی و بدون نیاز به مراجعه حضوری، بر اطلاعات ثبت‌شده از سوی اشخاص ثالث کنترل داشته باشد. استفاده از این سامانه در جلوگیری از تقلب، خطای سیستمی و فساد اداری مؤثر بوده و سبب افزایش دقت در تصمیمات مالیاتی سازمان خواهد شد. همچنین امکان ثبت گروهی برچسب‌ها، از نظر زمانی برای شرکت‌ها و مؤدیان پرحجم، مزیت محسوب می‌شود.

کاهش اختلافات مالیاتی و تسریع در رسیدگی با سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی

این سامانه با تسهیل فرآیند واکنش به داده‌ها، کاهش مراجعه حضوری و ارتقاء دقت اطلاعاتی، موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه مودیان شده است. همچنین امکان اصلاح سریع اطلاعات اشتباه، باعث کاهش اختلافات مالیاتی، افزایش رضایتمندی، و ارتقاء اعتماد عمومی به عملکرد سازمان مالیاتی می‌شود.

در کنار این مزایا، کاهش احتمال صدور برگ تشخیص اشتباه و افزایش سرعت در رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی، از دیگر آثار مثبت این سامانه به‌شمار می‌رود. به همین دلیل، استفاده از سامانه برای تمامی مودیان توصیه می‌شود.

نقش سامانه واکنش در شفافیت اطلاعات مالیاتی

با راه‌اندازی سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی، سازمان امور مالیاتی گامی مؤثر در جهت تحقق حکمرانی داده، شفاف‌سازی فرآیندهای مالیاتی و ارتقاء عدالت اقتصادی برداشته است. این سامانه با ایجاد ساختار نظارت دوسویه، این امکان را فراهم کرده است که ثبت اطلاعات مالیاتی صرفاً در اختیار اظهارکننده نباشد، بلکه ذی‌نفع نیز بتواند به‌صورت رسمی نسبت به اطلاعات مربوط به خود واکنش نشان دهد.

نتیجه این رویکرد، کاهش تخلفات، افزایش دقت در شناسایی مؤدیان واقعی و تقویت پاسخگویی نهاد مالیاتی است. افزون‌بر این، حذف فرآیندهای کاغذی و مکاتبات دستی، به تسریع و تسهیل رسیدگی‌ها منجر شده و تجربه‌ای کارآمدتر برای مودیان رقم زده است.

مهلت ثبت واکنش در سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی

برخلاف بسیاری از سامانه‌های مشابه، در سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی ، محدودیت زمانی برای ثبت واکنش تعریف نشده است. مودی در هر زمان که مغایرتی مشاهده کند، می‌تواند نسبت به آن واکنش نشان دهد. با این حال، برای داده‌هایی که در کارتابل باقی مانده‌اند و هنوز وضعیت آن‌ها تعیین نشده، پیامک یادآوری به‌صورت دوره‌ای ارسال می‌شود.

چنانچه تمام داده‌ها به وضعیت «مشاهده‌شده» تغییر یابد، پیامک‌ها قطع خواهد شد. همچنین امکان اصلاح اطلاعات رد شده وجود ندارد، اما می‌توان در مراجعات بعدی نسبت به اطلاعات جدید واکنش ثبت کرد.

کاهش اختلافات میان مودی و سازمان امور مالیاتی باسامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی

با راه‌اندازی سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی ، بار بررسی داده‌های دریافتی بین سازمان و مودی تقسیم شده و دیگر مسئولیت اثبات اشتباه صرفاً بر عهده مودی نیست. این موضوع موجب کاهش اختلافات، تسریع در رسیدگی، و افزایش کیفیت بررسی پرونده‌های مالیاتی شده است.

علاوه بر آن، در شرایطی که اطلاعات نادرست موجب ثبت بدهی مالیاتی می‌شد، اکنون با ثبت واکنش به‌موقع، مودی می‌تواند از تحمیل بدهی جلوگیری کرده و حقوق خود را حفظ کند.

جمع‌بندی

سامانه واکنش ذی‌ نفع مالیاتی، یکی از ارکان مهم نظام نوین نظارتی مالیاتی کشور محسوب می‌شود. این سامانه نه‌تنها در راستای تحقق عدالت مالیاتی و شفاف‌سازی داده‌ها مؤثر است، بلکه به مودیان ابزار دفاعی قدرتمندی در برابر اشتباهات سیستمی یا اظهار نادرست اشخاص ثالث اعطا می‌کند.

استفاده گسترده از این سامانه، نقش مستقیمی در تقویت اعتماد عمومی، افزایش دقت تشخیص، و پیشگیری از فساد خواهد داشت. بدون شک، تداوم توسعه و ارتقاء این زیرساخت دیجیتال، زمینه‌ساز دستیابی به نظام مالیاتی هوشمند، مشارکتی و عادلانه در آینده‌ای نزدیک خواهد بود.

📊 اظهارنامه مالیاتی؟ ساده‌تر از چیزی که فکر می‌کنی!

دیگه لازم نیست با فرم‌های مالیاتی و سامانه‌های پیچیده دست‌وپنجه نرم کنی.
نورترازان معین کنارته تا همه چیز دقیق، سریع و قانونی انجام بشه.

🧾 فقط اطلاعاتتو بده، ما از تهیه تا ارسال نهایی اظهارنامه رو کامل برات انجام می‌دیم.

⏳ وقتتو صرف حساب‌و‌کتاب نکن — فرم مشاوره رو پر کن، ما باهات تماس می‌گیریم.