امروزه با افزایش حضور و مشارکت زنان در بازار کار، قانونگذار تدابیری ویژه برای حمایت از حقوق و شرایط کار زنان در نظر گرفته است. این قوانین با تکیه بر عدالت اجتماعی تدوین شده و نیازهای زیستی و اجتماعی زنان، از جمله دوران بارداری و شیردهی، را مورد توجه قرار میدهند. در این مقاله از نورترازان معین همراه ما باشید تا شرایط کار زنان در قانون کار را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.برای مشاوره و تکمیل اظهارنامه مالیاتی توسط شرکت نورترازان معین ( مجری و مشاور امور مالیاتی ) ، همین حالا شماره تماس خود را وارد کنید و با مشاور مالیاتی در ارتباط باشید.
قوانین شرایط کار زنان در قانون کار

کار زنان در مشاغل سخت و زیانآور
براساس ماده ۷۵ قانون کار، اشتغال زنان در مشاغل سخت و زیانآور ممنوع است. این دسته شامل فعالیتهایی میشود که سلامت جسمی و روانی زنان را به خطر میاندازد، مانند کار در معادن، حمل بارهای سنگین بدون ابزار مکانیکی و تماس مستقیم با مواد شیمیایی. فهرست این مشاغل توسط شورای عالی کار تعیین میشود.
در صورت تشخیص سخت و زیانآور بودن یک شغل، کارفرما موظف است زنان را از آن محیط خارج کرده و به کارهای ایمنتر منتقل کند. نظارت بر اجرای این قانون برعهده سازمان تأمین اجتماعی است.
کار زنان در ساعات شب
شبکاری برای زنان بهطور کامل ممنوع نیست. در مشاغل خدماتی و بهداشتی، زنان میتوانند در ساعات مختلف شب فعالیت داشته باشند. اما در کارگاههای صنعتی (دولتی یا خصوصی)، اشتغال زنان در شب ممنوع است. این محدودیت با هدف حفظ امنیت و سلامت زنان در محیطهای کاری پرخطر وضع شده است.
شرایط کار زنان در دوران بارداری
قانون کار در دوران بارداری حمایت ویژهای برای زنان در نظر گرفته است. مطابق ماده ۷۷، اگر پزشک تأمین اجتماعی تشخیص دهد کار فعلی برای زن باردار خطرناک است، کارفرما موظف است بدون کاهش حقوق و مزایا، شغل سبکتری به او محول کند. همچنین، حمل بار سنگین در این دوران ممنوع است.
زنان مشمول قانون کار از مرخصی ۹۰ روزه بارداری برخوردارند که هزینه آن توسط تأمین اجتماعی پرداخت میشود. طبق قوانین جدیدتر، مرخصی زایمان به ۹ ماه افزایش یافته است تا مادر بتواند فرصت بیشتری برای مراقبت از نوزاد و حفظ سلامت خود داشته باشد.
ساعات کاری زنان در دوران شیردهی
بر اساس ماده ۷۸ قانون کار، کارفرما موظف است تا پایان دو سالگی کودک، برای مادران شیرده پس از هر سه ساعت کار، نیم ساعت زمان شیردهی در نظر بگیرد. این زمان جزو ساعات کاری محسوب میشود و هیچ تأثیری بر حقوق و مزایا ندارد. همچنین، طبق قانون ترویج تغذیه با شیر مادر، مادران شاغل میتوانند تا ۲۰ ماهگی کودک روزانه از یک ساعت مرخصی ویژه شیردهی استفاده کنند.
بازگشت به کار پس از مرخصی زایمان
قانونگذار برای امنیت شغلی زنان پس از زایمان نیز تضمینهایی پیشبینی کرده است. طبق تبصره ماده ۷۶ قانون کار، کارفرما موظف است پس از پایان مرخصی زایمان، امکان بازگشت زن شاغل به همان شغل قبلی را فراهم کند. همچنین، مدت مرخصی زایمان بخشی از سابقه کاری محسوب میشود و در حقوق و مزایا لحاظ خواهد شد.
در صورتی که کارفرما از بازگشت زن شاغل جلوگیری کند یا او را اخراج نماید، این اقدام غیرقانونی است و فرد میتواند از طریق هیأتهای تشخیص و حل اختلاف اداره کار حقوق خود را پیگیری کند.
شرایط بازنشستگی زنان
مطابق قانون تأمین اجتماعی، شرایط بازنشستگی زنان به شکل زیر است:
بازنشستگی در ۵۵ سالگی با ۲۰ سال سابقه کار (با حقوق کامل).
بازنشستگی در ۵۵ سالگی با ۱۰ سال سابقه کار (حقوق متناسب با سنوات).
بازنشستگی در ۴۵ سالگی با ۳۰ سال سابقه کار (با حقوق کامل).
بازنشستگی با ۳۵ سال سابقه کار بدون شرط سنی (با حقوق کامل).
جمعبندی
مرور مواد ۷۵ تا ۷۸ قانون کار نشان میدهد که قانونگذار حمایتهای جامعی برای زنان شاغل در نظر گرفته است. از ممنوعیت کارهای سخت گرفته تا مرخصی زایمان، ارجاع کارهای سبکتر و فرصت شیردهی، همگی در جهت حفظ سلامت، امنیت شغلی و تعادل میان کار و زندگی خانوادگی زنان است. اجرای صحیح این قوانین، هم تضمینکننده حقوق زنان خواهد بود و هم به کارفرمایان کمک میکند تا نیروی کاری سالم و با انگیزه در اختیار داشته باشند.
نظری یافت نشد