شکایت از چک برگشتی قدیمی، از طریق اقداماتی مانند ثبت دادخواست مطالبه وجه چک یا ثبت شکواییه صدور چک بلامحل انجام میشود. برای پیگیری حقوقی یا کیفری این موضوع، دارنده چک ابتدا باید گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کند و سپس با در دست داشتن مدارک لازم، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و شکایت خود را ثبت نماید.
در سالهای اخیر، چکهای صیادی جایگزین چکهای قدیمی شدهاند و امکان نقد کردن یا طرح شکایت حقوقی و کیفری در مورد این چکها، تنها در صورتی وجود دارد که در سامانه صیاد ثبت شده و مراحل تأیید انتقال آنها در این سامانه تکمیل شده باشد.
با این تغییر، یکی از پرسشها و دغدغههای مهم دارندگان چکهای قدیمی این است که چگونه میتوان از چک برگشتی قدیمی شکایت کرد و مهلت قانونی آن چقدر است. آگاهی از قوانین مرتبط با این موضوع، اهمیت ویژهای پیدا کرده است.
در این مقاله از نورترازان معین ، به بررسی کامل مراحل و نحوه شکایت از چک برگشتی قدیمی، زمان و هزینههای لازم، مهلت قانونی، و مراجع صالح برای رسیدگی میپردازیم. همچنین، وضعیت خسارت تأخیر تأدیه در این نوع چکها، مجازات مربوط به چک برگشتی قدیمی، و بخشنامه بانک مرکزی در خصوص چکهای قدیمی را توضیح خواهیم داد.
اگر میخواهید بدانید برگشت زدن چکهای قدیمی چه شرایطی دارد و تکلیف چک برگشتی قدیمی شما چیست، تا پایان همراه ما باشید.
مراحل و نحوه شکایت از چک برگشتی قدیمی
شکایت از چک برگشتی قدیمی (چکهای غیر صیادی) به سه روش حقوقی، کیفری و ثبتی امکانپذیر است و دارنده چک باید با توجه به روش انتخابی، مراحل قانونی مربوط را طی کند.
۱. شکایت ثبتی از چک برگشتی قدیمی
در روش ثبتی و از طریق اجرائیات ثبت، دارنده چک باید:
به بانک محالعلیه مراجعه کرده و گواهی عدم پرداخت به همراه تطابق امضای صادرکننده با نمونه موجود در بانک را دریافت کند.
به اداره ثبت اسناد مراجعه کرده، فرم صدور اجراییه چک برگشتی را تکمیل نماید.
کپی چک برگشتی و گواهی عدم پرداخت را به فرم ضمیمه و تحویل مسئول مربوطه دهد.
۲. شکایت حقوقی و کیفری از چک برگشتی قدیمی
مراحل این روش شامل:
مراجعه به بانک و اخذ گواهی عدم پرداخت.
ایجاد حساب کاربری ثنا از طریق سایت adliran.ir یا حضور در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی.
تنظیم شکواییه صدور چک بلامحل یا دادخواست مطالبه وجه چک (در قالب فایل Word ذخیرهشده بر روی حافظه).
مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، پرداخت هزینه دادرسی و تعرفه خدمات.
ارائه مدارک و فایل دادخواست یا شکواییه به مسئول مربوطه و ثبت آن جهت ارجاع به مرجع صالح.
۳. مهلت شکایت کیفری از چک قدیمی
مطابق قانون، شکایت کیفری از چک برگشتی قدیمی تنها در صورتی امکانپذیر است که:
حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور چک، برگشت زده و گواهی عدم پرداخت دریافت شود.
حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، اقدام به ثبت شکایت کیفری گردد.
مدتزمان و هزینههای لازم برای پیگیری چک برگشتی قدیمی
یکی از پرسشهای رایج دارندگان چکهای قدیمی این است که برای شکایت از چک برگشتی، چه زمانی در اختیار دارند و چه هزینههایی باید بپردازند.
⏳ زمان لازم برای شکایت
شکایت حقوقی یا اقدام ثبتی (اجرائیات ثبت) برای چکهای قدیمی محدودیت زمانی ندارد. دارنده میتواند هر زمان که بخواهد با طی مراحل قانونی، وجه چک را مطالبه کند.
شکایت کیفری محدودیت زمانی دارد:
حداکثر ۶ ماه از تاریخ صدور چک باید برگشت زده و گواهی عدم پرداخت دریافت شود.
حداکثر ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت باید شکایت کیفری ثبت شود.
در صورت گذشت این مهلتها، تنها امکان پیگیری از طریق روش حقوقی یا ثبتی وجود دارد.
💰 هزینه شکایت
هزینهها بسته به روش انتخابی متفاوت است:
روش ثبتی:
پرداخت هزینه صدور اجراییه معادل ۵ درصد مبلغ چک توسط دارنده.
روش حقوقی:
هزینه دادرسی:
تا ۲۰ میلیون تومان: ۲٫۵ درصد مبلغ چک
بیش از ۲۰ میلیون تومان: ۳٫۵ درصد مبلغ چک
هزینه خدمات دفاتر خدمات قضایی و هزینه ایجاد حساب کاربری ثنا نیز اضافه میشود.
روش کیفری:
هزینه رسیدگی بر اساس مبلغ چک:
تا ۱۰۰ هزار تومان: ۶ هزار تومان
مازاد تا ۱ میلیون تومان: ۳۰ هزار تومان
مازاد تا ۱۰ میلیون تومان: ۴۰ هزار تومان
مازاد بر ۱۰ میلیون تومان: یک در هزار مبلغ
علاوه بر آن، هزینه خدمات دفاتر قضایی و تشکیل حساب ثنا باید پرداخت شود.

مهلت قانونی طرح شکایت از چک برگشتی قدیمی
مهلت قانونی پیگیری چک برگشتی قدیمی، بسته به روش انتخابی برای شکایت، متفاوت است:
شکایت حقوقی: محدودیت زمانی خاصی ندارد و دارنده چک میتواند در هر زمان نسبت به طرح دعوا اقدام کند.
شکایت ثبتی: این روش نیز فاقد مهلت زمانی مشخص است و در هر زمان قابل انجام است.
شکایت کیفری: مشمول مهلت قانونی است. دارنده باید حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور چک، آن را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت دریافت کند. سپس، حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، اقدام به ثبت شکایت کیفری نماید. در صورت گذشت این مهلتها، تنها میتوان از طریق روش حقوقی یا ثبتی اقدام کرد.
مرجع صالح برای طرح شکایت از چک برگشتی قدیمی
مرجع رسیدگی به شکایت، با توجه به روش انتخابی متفاوت است:
شکایت کیفری:
اگر شاکی هم تقاضای مجازات صادرکننده و هم مطالبه وجه چک و خسارات تأخیر را داشته باشد، دادگاه کیفری دو و دادسرای محل صدور گواهی عدم پرداخت صالح به رسیدگی است.
اگر صرفاً مطالبه وجه مدنظر باشد، مرجع صالح میتواند دادگاه محل اقامت خوانده، دادگاه محل صدور چک یا دادگاه محل برگشت خوردن چک باشد.
شکایت ثبتی: واحد اجرای ثبت در اداره ثبت اسناد محل، مرجع صالح محسوب میشود.
شکایت حقوقی:
چک تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان: شورای حل اختلاف
چک بیش از ۱۰۰ میلیون تومان: دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خوانده، محل صدور چک یا محل برگشت خوردن چک
مسئولیت پرداخت خسارت تأخیر تادیه در چکهای تاریخ گذشته
این سوال که آیا در صورت برگشت خوردن چک تاریخ گذشته، صاحب چک موظف به پرداخت خسارت تأخیر تادیه است یا خیر، موضوعی است که در ادامه به آن پرداخته میشود.
بر اساس رای وحدت رویه شماره ۸۱۲ مورخ ۱۴۰۰/۴/۱ دیوان عالی کشور، صادرکننده چک موظف است در تاریخ مندرج در چک، مبلغ معادل آن را در بانک محال علیه موجود داشته باشد. در غیر این صورت، پس از صدور حکم دادگاه، از تاریخ مندرج در چک (نه تاریخ مطالبه)، خسارت دیرکرد به دارنده چک تعلق میگیرد.
نکته مهم دیگر اینکه طبق ماده ۳۱۹ قانون تجارت، اگر چک برای امور تجاری یا توسط تاجر صادر شده باشد و دارنده بیش از ۵ سال پس از تاریخ سررسید اقدام به مطالبه وجه کند، چک از حالت سند تجاری خارج شده و به یک طلب مدنی (سند عادی) تبدیل میشود. در این صورت، تاریخ مطالبه وجه ملاک محاسبه خسارت تأخیر تادیه خواهد بود، نه تاریخ سررسید چک.
مجازات مرتبط با چکهای برگشتی قدیمی
در صورتی که شرایط شکایت کیفری برای چک برگشتی قدیمی فراهم باشد و دارنده چک در مهلت قانونی شکایت خود را ثبت کند، پس از صدور حکم، صادرکننده چک بلامحل مطابق ماده ۷ قانون صدور چک به مجازاتهای زیر محکوم خواهد شد:
حبس تا ۳ ماه، اگر مبلغ چک کمتر از ۷۸ میلیون تومان باشد.
حبس از ۳ تا ۶ ماه، اگر مبلغ چک بین ۷۸ میلیون تا ۳۹۰ میلیون تومان باشد.
حبس از ۶ ماه تا ۱ سال و ممنوعیت داشتن دستهچک به مدت ۲ سال، اگر مبلغ چک بیش از ۳۹۰ میلیون تومان باشد.
اگر دارنده چک شکایت حقوقی کرده و پس از صدور حکم، خوانده از پرداخت وجه و خسارت تأخیر امتناع ورزد، در ابتدا اموال بدهکار توقیف میشود و در صورت نبودن مال، حکم جلب صادر میگردد. همچنین در شکایت ثبتی از چک برگشتی، امکان توقیف اموال دارای سند رسمی نیز وجود دارد.
ارسال اظهارنامه مالیاتی بدون دردسر – با خیال راحت وضعیت مالیاتی خود را بسپار به ما!
رسیدن فصل اظهارنامه مالیاتی یعنی استرس، عدد و رقم، سامانهای که کند کار میکنه، و هزار تا سوال بیجواب! 😓
اگه نمیخوای بین جدولها و کدها و اصطلاحات مالیاتی سردرگم بشی، ما اینجاییم که کارت رو راحت کنیم.
چه خدماتی ارائه میدهیم؟
- تهیه و تنظیم دقیق اظهارنامه مالیاتی بر اساس صورتحسابها و دفاترت
- ثبت نهایی در سامانه مالیاتی و دریافت رسید رسمی
- بررسی هزینههای قابل قبول برای کاهش مالیات قانونی
- جلوگیری از اشتباهات رایج و جرایم غیرقابل بخشودگی
💼 چه شغلی داشته باشی فرقی نمیکنه؛ فروشگاه اینترنتی، شرکت، فریلنسر، مغازهدار یا تولیدی…
ما بهت کمک میکنیم اظهارنامهات رو دقیق، درست و سر وقت ارسال کنی.
📞 فقط کافیه با ما تماس بگیری یا فرم مشاوره رایگان رو پر کنی، بقیهاش با ما!
نظری یافت نشد