then 'Add to home screen'
then 'Add to home screen'
سَفته (یا سُفته) یکی از انواع اسناد تجاری است که کاربردی مشابه چک یا حتی پول نقد دارد. شاید تاکنون با این سند مالی برخورد داشته‌اید، اما باید دانست که سفته قوانین و شرایط خاصی دارد که بسیاری از افراد با آن‌ها به‌درستی آشنا نیستند.
صرف‌نظر از اینکه استفاده از سفته به‌عنوان تضمین شغلی روش درستی هست یا نه، بسیاری از کارکنان و کارگران در محیط‌های کاری با حواشی و اختلافات مرتبط با سفته مواجه شده‌اند. این چالش‌ها اغلب به دلیل بی‌اطلاعی از قوانین مرتبط با آن شکل گرفته و بعضاً دردسرهایی برای کارمندان یا کارفرمایان ایجاد کرده‌اند.
در این مطلب، به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد که سفته چیست، چگونه صادر می‌شود، چه کاربردهایی دارد و چه مقرراتی بر آن حاکم است. اگر به هر نحوی در موقعیتی قرار دارید که با سفته سروکار پیدا می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم این راهنما را با دقت دنبال کنید.
سفته بانکی چیست و چه نوع سندی است؟
سفته بانکی سندی رسمی است که بر اساس آن، امضاکننده متعهد می‌شود مبلغ مشخصی را در تاریخ معین یا به‌محض مطالبه، به حامل سفته یا شخص معین و یا به حواله‌کرد او پرداخت کند. برای معتبر بودن سفته، علاوه بر امضا یا مهر صادرکننده، درج مبلغ، نام گیرنده وجه و تاریخ الزامی است.
اگر بخواهیم به زبان ساده پاسخ دهیم که «سفته چیست»، باید گفت سفته یکی از انواع اسناد تجاری است؛ مشابه چک و برات. این اسناد، ماهیتی قابل‌معامله دارند و از نظر حقوقی قابل استناد و پیگیری در مراجع قانونی هستند.
لازم به ذکر است که «سَفته» یا «سُفته» گاهی به اشتباه به‌صورت «صفته»، «سفده» یا «صفتع» نوشته می‌شود. سفته نقش مهمی در معاملات تجاری دارد و به‌عنوان سندی برای تعهد پرداخت وجه استفاده می‌شود. با این حال، امروزه بیشترین کاربرد سفته در نقش ضمانت است، در حالی‌که در معاملات، بیشتر از چک استفاده می‌شود.
نکته قابل توجه این است که با وجود سابقه طولانی سفته، هنوز هم جایگاه آن در مقایسه با چک کمتر شناخته شده است. بسیاری از مردم با قوانین مربوط به سفته آشنایی کمتری دارند.
انواع تعهدنامه مالی بر اساس کاربردهای مختلف
این سند رسمی که به‌عنوان ابزار تعهد مالی در امور تجاری و حقوقی شناخته می‌شود، بسته به نوع استفاده، کاربردهای متفاوتی دارد. اگرچه شکل ظاهری آن تغییری نمی‌کند و تنها یک نوع فرم برای تمامی مصارف استفاده می‌شود، اما هدف و شیوه تکمیل آن بسته به موقعیت، متفاوت خواهد بود.
در بسیاری از معاملات یا روابط کاری، از این سند برای مقاصد مختلفی استفاده می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
پرداخت مبلغ کالا در معاملات تجاری
تضمین اجرای صحیح تعهدات بین طرفین
پوشش اقساط تسهیلات یا وام
ضمانت حسن انجام وظایف در فرآیند استخدام
با اینکه امروزه بیشتر در نقش تضمین به‌کار می‌رود، اما این ابزار مالی همچنان جایگاه خود را در موضوعاتی نظیر پرداخت دیون، اعتبارسنجی در روابط تجاری و حتی استخدام در شرکت‌ها حفظ کرده است.
ضمانت‌نامه استخدامی چیست؟
در بسیاری از موارد، کارفرمایان برای کاهش ریسک‌های ناشی از سهل‌انگاری یا تخلف نیروی انسانی، از متقاضیان درخواست تعهد مالی می‌کنند. این تعهد که در قالب یک سند رسمی صادر می‌شود، تضمینی است برای حسن انجام کار یا مسئولیت‌هایی که فرد برعهده می‌گیرد.
در این میان، نوعی از این اسناد که برای ضمانت عملکرد شغلی صادر می‌شود، تفاوت‌هایی با نسخه‌هایی دارد که برای خرید و فروش کالا یا خدمات صادر می‌شوند. مهم‌ترین تمایز آن در بخش تاریخ است. در واقع، مبلغ درج‌شده در این نوع تعهدنامه معمولاً برای پرداخت واقعی در نظر گرفته نشده، بلکه تنها به‌عنوان پشتوانه‌ای برای رعایت مسئولیت‌هاست. به همین دلیل بهتر است در بخش تاریخ یا توضیحات، عبارتی مانند «بابت حسن انجام کار» درج شود تا از سوءتفاهم یا پیگیری‌های غیرمنصفانه جلوگیری شود.
مقالات مرتبط :
- واریز پول به حساب نفر سوم؛ خط قرمز معاملات بانکی و پیامدهای مالیاتی آن
- راهنمای استعلام چک صیادی و تفسیر رنگ‌ها
- اهمیت پول، معنای پول و مدیریت پول در زندگی
بررسی نکات مهم در قانون جدید مربوط به سفته ضمانتی
قانون مرتبط با استفاده از سفته به‌عنوان ابزار ضمانت، به‌ویژه در روابط شغلی و مالی، شامل جزئیاتی است که آگاهی از آن‌ها برای جلوگیری از مشکلات احتمالی بسیار ضروری است. این نکات در زمان صدور و تحویل سند باید با دقت رعایت شوند تا هم از بروز سوءتفاهم جلوگیری شود و هم در صورت لزوم، امکان پیگیری قانونی وجود داشته باشد.
۱. نحوه درج تاریخ و توضیحات
در صورتی که سند موردنظر برای تضمین حسن انجام وظایف صادر می‌شود، توصیه می‌شود در قسمت مربوط به تاریخ، به‌جای یک روز مشخص، عبارت «بابت ضمانت حسن انجام کار» یا مشابه آن درج شود. این کار باعث می‌شود سند جنبه اجرایی صرف نداشته باشد و صرفاً در قالب تعهد مورد استناد قرار گیرد.
۲. مشخص کردن دقیق نام گیرنده
در بخش نام فرد یا نهاد دریافت‌کننده، بهتر است نام دقیق کارفرما یا شرکت مربوطه درج شود. این اقدام از انتقال سند به اشخاص ثالث و استفاده ناصحیح جلوگیری کرده و سبب می‌شود که مسئولیت مشخصاً به همان کارفرما محدود شود.
۳. نگهداری ته‌برگ به‌عنوان مدرک
پس از تهیه و تحویل سفته، جدا کردن ته‌برگ و نگهداری آن نزد شخص صادرکننده، اقدامی بسیار مهم است. این قسمت می‌تواند در مواقعی که اختلافی به وجود می‌آید—مثلاً در پایان قرارداد و عدم بازگرداندن سند توسط کارفرما—به‌عنوان مدرک مستند جهت پیگیری قانونی استفاده شود.
ضمانت‌های مالی در قالب سفته
در برخی موارد، به‌ویژه زمانی که پولی به‌عنوان قرض یا امانت ردوبدل می‌شود، فرد ضامن می‌تواند از بدهکار سندی دریافت کند تا در صورت عدم پرداخت، آن را به طلبکار اصلی تحویل دهد. در اینجا، سند مذکور نقش تضمینی دارد و نه پرداختی، اما از نظر حقوقی قابل استناد است و امنیت معامله را بیشتر می‌کند.
کاربردهای رایج این سند تجاری
سفته که یکی از ابزارهای مهم در فضای حقوقی و مالی به شمار می‌رود، در حوزه‌های مختلفی به‌کار گرفته می‌شود:
تسویه بدهی: در معاملات شخصی یا تجاری برای پرداخت در زمان مشخص.
تضمین دریافت وام: معمولا بانک‌ها یا مؤسسات مالی برای اطمینان از بازپرداخت، از وام‌گیرنده چنین سندی دریافت می‌کنند.
حسن اجرای تعهدات پیمانکاری: کارفرمایان از پیمانکاران جهت تضمین انجام پروژه‌ها استفاده می‌کنند.
با توجه به ویژگی‌های حقوقی و تعهدآور این سند، می‌توان گفت استفاده صحیح از آن، اعتبار بیشتری به قراردادهای کاری و مالی می‌بخشد و اعتماد میان طرفین را تقویت می‌کند.
راهنمای دریافت سفته؛ از کجا و چگونه تهیه کنیم؟
بسیاری از افراد در زمان نیاز به تهیه سفته، با این سؤال روبرو می‌شوند که فرآیند دریافت آن چگونه است و از کجا باید آن را تهیه کرد. پاسخ به این سؤال ساده است: برای تهیه این سند رسمی کافی است به یکی از شعب بانک ملی مراجعه کنید یا در صورت نیاز، از برخی دکه‌های روزنامه‌فروشی اقدام نمایید.
بهترین مکان برای خرید سفته کجاست؟
با وجود اینکه همچنان امکان خرید از برخی دکه‌های مجاز وجود دارد، توصیه اکید این است که سفته را تنها از طریق بانک ملی تهیه کنید. دلیل این توصیه آن است که در گذشته مواردی از جعل و فروش نسخه‌های تقلبی توسط فروشندگان غیررسمی گزارش شده که موجب مشکلات حقوقی جدی برای خریداران شده‌اند. بنابراین، امن‌ترین و معتبرترین راه، مراجعه مستقیم به بانک است.
چه مدارکی برای دریافت سفته لازم است؟
نیاز به مدارک خاصی برای خرید سفته وجود ندارد. تنها چیزی که باید همراه داشته باشید، کارت ملی شماست. بدون نیاز به ارائه اسناد اضافه، می‌توانید با نشان دادن کارت شناسایی خود، سفته‌هایی با مبالغ مورد نظر را تهیه کنید.
شایان ذکر است که هر برگ سفته دارای شماره پیگیری یکتا است و از نظر حقوقی، همانند اوراق رسمی قابل استناد خواهد بود.
مراحل دریافت سفته از بانک ملی
برای تهیه سفته از یکی از شعب بانک ملی، مراحل زیر را دنبال کنید:
به نزدیک‌ترین شعبه بانک ملی مراجعه نمایید.
کارت ملی یا شناسنامه خود را همراه داشته باشید.
مبلغ سفته به‌همراه کارمزد مربوطه را پرداخت کنید (این هزینه معمولاً کمتر از قیمت فروش در دکه‌هاست).
سفته‌های مورد نیازتان را دریافت نمایید.
شرایط صدور سفته و مهم ترین نکات آن
پس از آشنایی با نحوه تهیه اسناد مالی از مراکز معتبر، گام بعدی شناخت دقیق شرایط صدور و تحویل این نوع تعهدنامه‌هاست. رعایت نکات حقوقی در زمان تنظیم چنین اسنادی نقش مهمی در حفظ اعتبار آن‌ها دارد و از بروز مشکلات قانونی در آینده جلوگیری می‌کند.
یکی از اصلی‌ترین الزامات قانونی، تعیین دقیق مبلغ و زمان پرداخت است؛ این پرداخت ممکن است در تاریخ مشخص یا به محض مطالبه از سوی دارنده انجام شود. دقت داشته باشید که مبلغ تنها به فردی پرداخت می‌شود که نامش در قسمت گیرنده درج شده باشد. در صورتی که بخش مذکور خالی بماند یا عنوان “حامل” نوشته شود، وجه به کسی تعلق می‌گیرد که سند را در اختیار دارد.
برای آنکه چنین نوشته‌ای از نظر حقوقی همچنان در جایگاه یک سند تجاری باقی بماند، رعایت ساختار مشخص هنگام تنظیم آن الزامی است. در غیر این صورت، اعتبار تجاری آن از بین رفته و صرفاً یک سند عادی محسوب خواهد شد که مزایای قانونی اسناد تجاری را در پی نخواهد داشت.
در ادامه به مراحل اصولی صدور این نوع اسناد مالی خواهیم پرداخت تا با نحوه صحیح تنظیم و تعهد آن بیشتر آشنا شوید.
۱. تعیین مبلغ تعهد
اولین گام، مشخص کردن میزان مبلغ تعهد است. این عدد نباید بیشتر از سقفی باشد که در بالای برگه درج شده است. مقدار موردنظر باید به‌صورت کامل با حروف نوشته شود تا احتمال دست‌کاری و سوءاستفاده به صفر برسد. در صورتی که رقم تعهد بیشتر از ظرفیت یک برگه باشد، لازم است چند برگ با مجموع سقف موردنیاز تهیه شود.
۲. ثبت تاریخ صدور
برای حفظ ارزش تجاری این سند، ثبت تاریخ صدور آن الزامی است. این تاریخ باید شامل روز، ماه و سال باشد و بهتر است به‌صورت نوشتاری نیز درج شود. نادیده گرفتن این نکته می‌تواند باعث بی‌اعتباری سند از نظر حقوقی شود.
۳. مشخص کردن گیرنده
نوشتن نام شخص یا نهاد دریافت‌کننده، گامی مهم در جلوگیری از مشکلات بعدی است. اگر این قسمت خالی گذاشته شود یا به صورت «در وجه حامل» نوشته شود، هر شخصی که سند را در اختیار دارد، می‌تواند نسبت به دریافت وجه آن اقدام کند. برای افزایش امنیت، توصیه می‌شود حتما نام گیرنده را وارد کنید.
۴. تعیین زمان پرداخت
تاریخی که برای پرداخت تعهد درج می‌شود، از نظر حقوقی نقش حیاتی دارد. اگر این بخش بدون تاریخ بماند، دارنده سند می‌تواند در هر زمانی وجه را مطالبه کند. بنابراین، حتما تاریخ پرداخت را به‌صورت کامل (روز، ماه، سال) و ترجیحاً به‌صورت عددی و نوشتاری ثبت کنید.
۵. امضا یا مهر صادرکننده
آخرین مرحله در تنظیم این نوع اسناد، درج امضا یا مهر فرد متعهد است. این اقدام نشان‌دهنده قبول رسمی تعهد از سوی صادرکننده است. نکته مهم اینکه تمامی مواردی که پیش‌تر ذکر شد، باید مستقیماً توسط خود متعهد روی برگه درج شود تا اعتبار حقوقی آن محفوظ بماند.
سقف سفته چقدر است؟
روی هر برگ، حداکثر میزان قابل تعهد مشخص شده است. به‌عنوان مثال ممکن است تا سقف ۳۰۰ میلیون ریال در یک برگ تعریف شده باشد. در نتیجه، عدد نوشته‌شده نباید از این میزان فراتر برود. همچنین توصیه می‌شود مبلغ را به‌صورت حروف نیز وارد کنید تا از بروز اشتباه جلوگیری شود.
اگر صاحب کسب‌وکار هستید، توصیه می‌شود برای پیگیری بهتر تعهدات مالی و مدیریت هزینه‌ها، از یک نرم‌افزار حسابداری مطمئن استفاده کنید. قیمت این برنامه‌ها معمولاً بسته به امکانات، متفاوت خواهد بود.
سامانه الکترونیکی سفته چیست؟
خزانه‌داری کل کشور در قالب پروژه خزانه‌داری الکترونیک و با همکاری سازمان‌ها و شبکه بانکی، سامانه‌ای برای صدور سفته و برات به صورت الکترونیکی طراحی و راه‌اندازی کرده است. هدف از این سامانه، ارائه خدمات سریع و دقیق به مردم، حذف واسطه‌ها در صدور این اسناد، جلوگیری از جعل و سوءاستفاده‌های احتمالی و افزایش اصالت و اعتبار اسناد با استفاده از امضای دیجیتال توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک‌های عامل است.
سفته؛ سند تجاری به عنوان تضمین در قراردادهای مالی
در این مطلب به بررسی کاربردهای این سند، نحوه دریافت آن و شرایط صدورش پرداختیم و پاسخ سوال «سفته چیست» را ارائه دادیم. سفته یکی از اسناد تجاری است که معمولاً به عنوان تضمین در قراردادهای مالی استفاده می‌شود. هنگام تنظیم آن حتماً باید نام گیرنده، مبلغ تعهد و تاریخ پرداخت به عدد و حروف نوشته شود.
اگر در مورد شرایط و قوانین مرتبط با این سند سوالی دارید، می‌توانید در بخش نظرات مطرح کنید. همچنین برای مدیریت امور حسابداری مرتبط با انواع چک، سفته و دیگر اسناد تجاری، نرم‌افزار حسابداری سپیدار پیشنهاد می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این نرم‌افزار می‌توانید با شماره ۰۲۱۸۱۰۲۲۰۰۰ تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا سفته بدون قرارداد معتبر است؟
در حالت کلی، وجود قرارداد لازم نیست اما سفته به عنوان ضمانت بدون قرارداد معمولاً اعتبار قانونی ندارد.
آیا سفته بدون امضا معتبر است؟
خیر، بدون امضای صادرکننده فاقد اعتبار است.
چگونه می‌توان سفته را باطل کرد؟
معمولاً با پاره کردن یا آتش زدن سفته، آن را باطل می‌کنند. همچنین اگر پنج سال از تاریخ سررسید گذشته و دارنده برای وصول آن اقدامی نکرده باشد، اعتبار خود را از دست می‌دهد.
آیا سفته ضمانت اجرایی دارد؟
سفته‌ای که به عنوان ضمانت حسن انجام کار صادر می‌شود، تنها در صورتی قابل پیگیری در دادگاه است که عدم انجام صحیح کار طبق توافق دو طرف اثبات شود.
سفته بعد از چند سال باطل می‌شود؟
بعد از ۵ سال از تاریخ سررسید، در صورت عدم پیگیری دارنده، باطل خواهد شد.
مبلغ تعهد کجا نوشته می‌شود؟
در محل مشخص شده روی برگه، مبلغ باید به عدد و حروف نوشته شود و توصیه می‌شود بیشتر از سقف اسمی ذکر نشود.
تلفظ صحیح سفته چیست؟
هر دو تلفظ «سَفته» و «سُفته» رایج است، اما طبق فرهنگ‌های معتبر مانند دهخدا و عمید، تلفظ «سَفته» صحیح‌تر است.
آیا این سند مانند چک قابل انتقال است؟
بله، امکان انتقال وجود دارد. اگر نام گیرنده نوشته نشده باشد، هر کسی که سند را در دست دارد، مالک آن محسوب می‌شود. در صورت وجود نام، می‌توان با پشت‌نویسی آن را به دیگری منتقل کرد.
انتهای مقاله/
فعالیت شرکت ما :
شرکت نورترازان معین با تیمی متخصص در تهران، خدماتی چون تهیه اظهارنامه مالیاتی، مشاوره مالیاتی، حسابداری شرکت‌های مختلف، ثبت‌نام در سامانه مودیان و امور بیمه را ارائه می‌دهد. نورترازان معین با بیش از ۸ سال تجربه، به کسب‌وکارها در بهبود مدیریت مالی و مالیاتی کمک می‌کند. خدمات این شرکت شامل حسابداری بازرگانی، پیمانکاری، صنعتی، گزارش‌گیری مالی، تنظیم دفاتر و امور بیمه‌ای است. هدف اصلی آن ارتقاء کیفیت اطلاعات مالی و سیستم‌های مدیریتی در بخش‌های مختلف است. برای دریافت خدمات بیشتر می‌توانید به وب‌سایت رسمی این شرکت مراجعه کنید.
نظری یافت نشد