عدم آگاهی از قوانین مالیاتی میتواند چالشها و هزینههای قابل توجهی برای صاحبان کسبوکار و فعالان حوزهٔ حسابداری ایجاد کند. یکی از مهمترین مواردی که باید با آن آشنا باشید، دستورالعمل تبصره 100 قانون مالیاتهای مستقیم است. در این مقاله، به صورت جامع به بررسی تبصره 100 و نکات کلیدی مرتبط با آن پرداختهایم تا اطلاعات لازم برای مدیریت مالی و رعایت قوانین مالیاتی در اختیار شما قرار گیرد.برای مشاوره و تکمیل اظهارنامه مالیاتی توسط شرکت نورترازان معین ( مجری و مشاور امور مالیاتی ) ، همین حالا شماره تماس خود را وارد کنید و با مشاور مالیاتی در ارتباط باشید.
تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم چیست؟
تبصره ماده ۱۰۰ به زبان ساده یک طرح تشویقی سازمان امور مالیاتی برای مشاغل کوچک و متوسط است. هدف این تبصره، سادهسازی فرآیند پرداخت مالیات برای کسبوکارهایی است که درآمد سالانه آنها کمتر از حد مشخصی باشد.
طبق این طرح:
کسبوکارها نیازی به تکمیل اظهارنامه مالیاتی یا نگهداری دفاتر و مدارک پیچیده ندارند.
سازمان مالیاتی یک مبلغ مالیات مقطوع برای آنها تعیین میکند که باید پرداخت شود.
دستورالعمل تبصره 100
بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴، سقف درآمدی برای بهرهمندی از این تسهیلات به ۱۵۰ برابر معافیت مالیاتی ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم افزایش یافته است.
برای مقایسه، در سال ۱۴۰۳ سقف درآمدی ۱۸۰ میلیارد ریال بود. این تغییر نشان میدهد که قانونگذار قصد دارد حمایت بیشتری از کسبوکارهای کوچک داشته باشد و افراد بیشتری بتوانند از تبصره ۱۰۰ استفاده کنند.
سقف مجاز استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای عملکرد سال 1403

سقف تبصره ماده ۱۰۰ در سال ۱۴۰۴
بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴، سقف درآمدی برای بهرهمندی از تبصره ماده ۱۰۰ معادل ۲۱۶٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال تعیین شده است. این مبلغ معادل ۱۵۰ برابر سقف معافیت ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم برای عملکرد سال ۱۴۰۳ است. با توجه به اینکه معافیت ماده ۸۴ برای سال ۱۴۰۳ برابر با ۱٬۴۴۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال بود، محاسبه سقف تبصره ۱۰۰ به صورت زیر است:
۲۱۶٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ = ۱۵۰ * ۱٬۴۴۰٬۰۰۰٬۰۰۰
این سقف به این معناست که صاحبان مشاغلی که مجموع فروش کالا و خدمات آنها در سال ۱۴۰۳ کمتر یا برابر با این مبلغ باشد، میتوانند از مزایای تبصره ماده ۱۰۰ استفاده کنند.
چه کسانی میتوانند از تبصره ماده ۱۰۰ استفاده کنند؟
افرادی میتوانند از تبصره ماده ۱۰۰ (طبق دستورالعمل تبصره 100) بهرهمند شوند که تمام شرایط زیر را داشته باشند:
مجموع فروش سال گذشته (کالا یا خدمات) آنها حداکثر ۲۱۶ میلیارد ریال باشد.
در صورت فعالیت مشارکتی، سقف فروش مجموع شرکاء ۴۳۲ میلیارد ریال تعیین شده است.
استفاده از پایانههای فروشگاهی (کارتخوان) الزامی است.
مالیات سال گذشته بهصورت کامل پرداخت شده باشد.
فرم مربوط به تبصره ماده ۱۰۰ در درگاه خدمات الکترونیک مالیاتی برای مودی فعال باشد.
داشتن شرایط بالا بهمعنای الزاماً مشمول شدن نیست. قانون از کلمه “میتواند” برای سازمان امور مالیاتی استفاده کرده است، به این معنا که سازمان تصمیم میگیرد چه افرادی از این تسهیلات بهرهمند شوند. بنابراین، حتی اگر تمام شرایط رعایت شود، امکان استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای همهٔ مشمولان تضمین نشده است.
شرایط استفاده از تبصره ماده ۱۰۰
برای بهرهمندی از تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم طبق دستورالعمل تبصره 100، مودیان باید شرایط زیر را رعایت کنند:
حداکثر فروش کالا و خدمات:
کلیهٔ صاحبان مشاغل که مجموع فروش کالا و خدمات آنها در سال ۱۴۰۳ حداکثر ۱۵۰ برابر سقف معافیت مالیاتی (معادل ۲۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان) باشد، میتوانند از این تبصره استفاده کنند.پرداخت مالیات سال گذشته:
مودیان باید مالیات سال گذشته خود را بهصورت مقطوع تعیین و پرداخت کرده باشند یا برگ تشخیص صادره توسط سازمان امور مالیاتی را پذیرفته و تسویه کرده باشند.ثبتنام بهموقع اظهارنامه:
ثبتنام اظهارنامه مالیاتی مربوط به تبصره ۱۰۰ و درخواست بهرهمندی از آن باید تا پایان مهلت تعیینشده برای ثبتنام اظهارنامهها در سامانههای مالیاتی انجام شود و به سازمان ارسال گردد.
با رعایت این شرایط، مودیان میتوانند از مزایای دستورالعمل تبصره 100 استفاده کرده و از تسهیلات و تشویقهای مالیاتی آن بهرهمند شوند.
نحوه محاسبه مالیات تبصره ماده ۱۰۰
مالیات بر اساسدستورالعمل تبصره 100 ، با توجه به میزان فروش و تراکنشهای بانکی مودیان، بهصورت مقطوع و با افزایش مشخص نسبت به مالیات سال گذشته تعیین میشود.
اگر مودی مالیات تعیینشده توسط سازمان امور مالیاتی را بپذیرد، باید فرم مربوطه را تکمیل و ارسال کند.
در غیر این صورت، موظف است اظهارنامه مالیاتی خود را آماده و ارسال کند.
- محاسبه سود مشمول مالیات:
مبلغ فروش کالا یا خدمات × ضریب سود فعالیت = سود مشمول مالیات - محاسبه ماخذ مالیاتی:
سود مشمول مالیات – معافیت سالانه صاحبان مشاغل = ماخذ مالیاتی - محاسبه مبلغ مالیات:
ماخذ مالیاتی × نرخ مالیات صاحبان مشاغل = مبلغ مالیات
نحوه پرداخت مالیات تبصره ماده ۱۰۰
پرداخت مالیات مقطوع تبصره ماده ۱۰۰ به دو روش انجام میشود:
1. پرداخت یکجا
مودیان میتوانند کل مبلغ مالیات مقطوع را تا پایان مهلت قانونی پرداخت کنند.
2. تقسیط بدهی
در صورتی که مودی قادر به پرداخت یکجا نباشد، میتواند مالیات را طبق دستورالعمل تبصره ۱۰۰ سال ۱۴۰۴ بهصورت قسطی پرداخت کند. شرایط تقسیط به وضعیت بدهی مودی بستگی دارد:
مودیان بدون بدهی قبلی:
مالیات مقطوع یا ابرازی طی ۶ ماه با ۷ قسط مساوی قابل پرداخت است.مودیان دارای بدهی قبلی با ترتیب پرداخت:
اگر مودی بدهی سالهای قبل را با چک الکترونیکی طبق ماده ۱۶۷ قانون مالیاتهای مستقیم در ۵ قسط طی ۴ ماه تسویه کند، میتواند مالیات جدید را طی ۶ ماه با ۷ قسط مساوی پرداخت کند.مودیان دارای بدهی قبلی بدون ترتیب پرداخت:
در صورت وجود بدهی مالیاتی بابت عملکردهای قبلی، حداکثر امکان تقسیط مالیات مقطوع یا ابرازی به مدت ۲ ماه (۳ قسط مساوی) است.تقسیط طولانیتر برای مودیان بدون بدهی یا با بدهی تسویهشده:
مودیانی که بدهی قبلی نداشته یا بدهیهای خود را از طریق چک الکترونیکی تسویه کردهاند، میتوانند مالیات مقطوع یا ابرازی را تا ۸ ماه (۹ قسط مساوی) تقسیط کنند.
نکته: استفاده از چک الکترونیکی برای پرداخت بدهیهای قبلی یا مالیات جدید، شرط لازم برای بهرهمندی از دورههای تقسیط طولانیتر است.
مودیان با اظهارنامه مالیات:
در صورتی که فرم تبصره ماده ۱۰۰ پذیرفته نشود و مودی مجبور به ارائه اظهارنامه شود، مالیات آنها به مدت ۱ ماه (۲ قسط مساوی) قابل تقسیط است.
مهلت استفاده از تبصره ماده ۱۰۰
بر اساس بخشنامه ۲۰۰/۱۴۰۴/۴۱ سازمان امور مالیاتی ، مهلت تعیین و پرداخت مالیات عملکرد سال ۱۴۰۳ برای اشخاص حقیقی شاغل تا پایان شهریور ماه ۱۴۰۴ تمدید شده است.
مودیان میتوانند تا پایان این مهلت، فرم مالیات مقطوع خود را در سامانه my.tax.gov.ir تأیید یا مبلغ مالیات را پرداخت کنند.
طبق دستورالعمل تبصره 100 چه کسانی نمیتوانند از تبصره ماده ۱۰۰ استفاده کنند؟
بر اساس دستورالعمل تبصره ماده ۱۰۰، گروههای زیر نمیتوانند از مزایای مالیات مقطوع این تبصره بهرهمند شوند و باید اظهارنامه مالیاتی ارائه دهند:
مودیانی که میزان فروش کالا یا ارائه خدمات آنها در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۱۶ میلیارد ریال باشد.
در پروندههای مشارکتی:
اگر سهم درآمد یا فروش حداقل یکی از شرکا بیش از ۲۱۶ میلیارد ریال باشد، یا
مجموع درآمد مشارکت بیش از ۴۳۲ میلیارد ریال باشد.
مودیانی که تا تاریخ ۱۴۰۴/۶/۱۵، فرم تبصره ماده ۱۰۰ برای آنها در سامانه my.tax.gov.ir بارگذاری نشده باشد.
مودیانی که ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی هستند اما از صدور آن خودداری کردهاند.
کتمان درآمد در فرم ماده ۱۰۰
اگر سازمان امور مالیاتی تشخیص دهد که فروش واقعی مودی بیشتر از فروش اعلام شده در فرم تبصره ماده ۱۰۰ است، دو حالت رخ میدهد:
درآمد واقعی بیشتر از حد نصاب قانونی:
مودی دیگر نمیتواند از تبصره ماده ۱۰۰ استفاده کند.
مالیات طبق ماده ۹۷ قانون مالیاتهای مستقیم محاسبه میشود.
مودی از تمام معافیتهای مالیاتی (از جمله معافیت ماده ۱۰۱) محروم شده و مشمول جرایم تأخیر و عدم تسلیم اظهارنامه خواهد شد.
درآمد واقعی کمتر از حد نصاب قانونی:
اگر اختلاف بین درآمد واقعی و اعلام شده کمتر از ۱۵٪ باشد: مالیات بر اساس درآمد اعلام شده قطعی شده و مابهالتفاوت یا جریمهای مطالبه نمیشود.
اگر اختلاف بیش از ۱۵٪ باشد: سازمان امور مالیاتی ما به التفاوت درآمد واقعی و اعلام شده را محاسبه کرده و مالیات آن را مطالبه میکند.
تفاوت تبصره ۱۰۰ و اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه مالیاتی:
گزارشی جامع از عملکرد مالی یک شخص حقیقی یا حقوقی در طول سال مالی است که شامل درآمدها، هزینهها، معافیتها و کسورات میشود و مبنای اصلی محاسبه مالیات سالانه است.تبصره ماده ۱۰۰:
شرایط سادهتری برای کسبوکارهای کوچک فراهم میکند.اگر مجموع درآمد سالانه یک واحد صنفی یا اقتصادی کمتر از ۲۱۶ میلیارد ریال باشد، نیازی به تسلیم اظهارنامه نیست.
مودیان میتوانند بهجای اظهارنامه، مالیات خود را بهصورت مقطوع پرداخت کنند.
دستورالعمل تبصره 100
در ادامه، برای درک بهتر ماده ۱۰۰ مالیات، فایل pdf دستورالعمل تبصره 100 را قرار دادهایم:📄 دانلود PDF دستورالعمل تبصره 100
پیامک تبصره ماده ۱۰۰ سازمان امور مالیاتی
اخیراً پیامکی از طرف سازمان امور مالیاتی برای برخی مودیان ارسال شده که مالیات عملکرد سال ۱۴۰۳ را صفر ریال اعلام میکند. متن نمونه این پیامک به شرح زیر است:
“مودی گرامی
با توجه به اطلاعات موجود در سامانههای سازمان امور مالیاتی کشور، میزان مالیات عملکرد سال ۱۴۰۳ پرونده شما با شماره پیگیری ….، در اجرای تبصره ماده ۱۰۰ به مبلغ صفر ریال تعیین شده است و نیازی به مراجعه به اداره امور مالیاتی یا ارائه فرم از طریق سامانههای مربوطه نخواهید داشت. لیکن در صورتیکه میخواهید فرم مربوطه را ملاحظه نمایید، میتوانید از طریق درگاه خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه نمایید.”
نکات مهم پیامکهای مالیات صفر
این پیامکها معمولاً برای مودیان دارای دو یا چند پرونده در سامانه مالیاتی ارسال میشوند.
پیامکهای مالیات صفر مربوط به پروندههای غیرفعالی است که بسیاری از مودیان از وجود آنها مطلع نیستند.
پروندههای غیر فعال ممکن است مربوط به فعالیتهای گذشته یا ثبتهای قدیمی باشند که دیگر فعال محسوب نمیشوند.
مودیان معمولاً از جزئیات شماره پیگیری و وضعیت دقیق پروندههای خود اطلاع کامل ندارند، بنابراین ممکن است به اشتباه تصور کنند که کل عملکرد مالیاتی سال ۱۴۰۳ معاف از مالیات است.
این برداشت نادرست میتواند باعث عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی برای پرونده اصلی و فعال شود و در نهایت به جرایم مالیاتی ناشی از عدم رعایت مهلتهای قانونی منجر گردد.
نظری یافت نشد