راهنمای کامل مالیات شرکت‌ تولیدی؛ از نرخ و محاسبه تا معافیت‌ها

یکی از دغدغه‌های اصلی صاحبان کسب‌وکارهای تولیدی، آگاهی از قوانین و مقررات مرتبط با مالیات شرکت‌ تولیدی و درک درست از روند آن است. در این مقاله از وب‌سایت نورترازان معین، به زبان ساده توضیح می‌دهیم که مالیات شرکت‌ تولیدی چیست، چگونه محاسبه می‌شود و چه مشوق‌ها و معافیت‌هایی برای این نوع کسب‌وکارها در نظر گرفته شده است.برای مشاوره و تکمیل اظهارنامه مالیاتی توسط شرکت نورترازان معین ( مجری  و مشاور امور مالیاتی ) ، همین حالا شماره تماس خود را وارد کنید و با مشاور مالیاتی در ارتباط باشید.

مالیات شرکت‌ تولیدی چیست؟

مالیات شرکت‌ تولیدی یکی از اجزای مالیات‌های مستقیم است که براساس درآمد مشمول مالیات واحدهای تولیدی محاسبه و وصول می‌شود. این مالیات بر درآمد حاصل از فعالیت‌های تولیدی، فروش محصولات و سایر درآمدها (پس از کسر هزینه‌های قابل قبول، استهلاک‌ها و معافیت‌های قانونی) اعمال می‌گردد.

طبق ماده ۱۰۵ قانون مالیات‌های مستقیم، شرکت‌های تولیدی که دارای پروانه بهره‌برداری از مراجع ذی‌ربط هستند مشمول مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی می‌باشند. هدف از این مالیات، تأمین منابع مالی دولت و در عین حال تشویق تولید ملی از طریق ارائه معافیت‌ها و تسهیلات به تولیدکنندگان است.

مالیات شرکت‌ تولیدی چقدر است؟

میزان مالیات بر شرکت‌های تولیدی به عوامل متعددی وابسته است؛ عواملی مانند:

• مقدار درآمد مشمول مالیات،

• نوع فعالیت تولیدی،

• محل استقرار واحد تولیدی،

• استفاده از معافیت‌ها و تسهیلات قانونی.

نرخ پایه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (شامل شرکت‌های تولیدی) بر اساس ماده ۱۰۵ قانون مالیات‌های مستقیم، معادل ۲۵٪ تعیین شده است؛ اما دولت در سال‌های اخیر به منظور حمایت از تولید داخلی، این نرخ را به ۲۰٪ کاهش داده است.

نرخ مالیات شرکت‌ تولیدی در سال ۱۴۰۴

نرخ مالیات شرکت‌ تولیدی در سال ۱۴۰۴

طبق احکام مالیاتی قانون بودجه ۱۴۰۴، نرخ مالیات شرکت‌ تولیدی که دارای پروانه بهره‌برداری از وزارتخانه‌های مربوطه هستند، با ۵ واحد درصد کاهش نسبت به نرخ پایه تعیین شده است. بر این اساس، نرخ مالیات این واحدها به ۲۰ درصد رسیده، در حالی که نرخ مالیات بر درآمد سایر اشخاص حقوقی همچنان ۲۵ درصد باقی مانده است.

این امتیاز ویژه با هدف حمایت از تولید داخلی، افزایش رقابت‌پذیری و تشویق سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های تولیدی در نظر گرفته شده و نشان‌دهنده نگاه حمایتی دولت نسبت به بخش تولید است.

انواع مالیات شرکت تولیدی

انواع مالیات شرکت‌ های تولیدی

شرکت‌های تولیدی مشمول چندین نوع مالیات هستند که هر کدام قوانین و ویژگی‌های خاص خود را دارند. آشنایی با این مالیات‌ها برای مدیریت صحیح مالی و بهره‌مندی از معافیت‌ها ضروری است.

۱. مالیات بر درآمد شرکت‌های تولیدی

این نوع مالیات براساس سود خالص واحد تولیدی محاسبه می‌شود. درآمد مشمول مالیات با کسر هزینه‌های قابل قبول مانند هزینه‌های تولید، دستمزد کارکنان و استهلاک از کل درآمد به‌دست می‌آید. نرخ پایه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی ۲۵ درصد است، اما با توجه به حمایت از تولید ملی و طبق قانون بودجه ۱۴۰۴، نرخ مالیات شرکت‌ تولیدی دارای پروانه بهره‌برداری به ۲۰ درصد کاهش یافته است.

۲. مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده یکی از مالیات‌های مهم برای شرکت‌های تولیدی است. این شرکت‌ها موظف‌اند در سامانه مالیات بر ارزش افزوده ثبت‌نام کرده و در هر مرحله از زنجیره تأمین، مالیات مربوطه را از مشتری دریافت یا پرداخت کنند.

۳. مالیات تکلیفی و مالیات حقوق

مالیات تکلیفی شامل پرداخت‌هایی است که شرکت‌های تولیدی به حساب اشخاص دیگر، مانند پیمانکاران و مشاوران، واریز می‌کنند. بر اساس تبصره ۱ ماده ۸۶ قانون مالیات‌های مستقیم، این پرداخت‌ها مشمول مالیات مقطوع ۱۰ درصد هستند، مگر اینکه معافیت‌های خاصی اعمال شود.
شرکت‌های تولیدی همچنین موظف‌اند مالیات حقوق کارکنان را کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند. طبق قانون بودجه ۱۴۰۴، درآمد ماهانه تا ۲۴۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال از مالیات حقوق معاف است و درآمدهای بالاتر مشمول نرخ‌های پلکانی ۱۰ تا ۳۰ درصد می‌شوند.

۴. مالیات بر اموال و دارایی‌ها

این مالیات بر اموال و دارایی‌های شرکت تولیدی، مانند املاک و تجهیزات، تعلق می‌گیرد و معمولاً به‌صورت موردی و بر اساس ارزش دارایی محاسبه می‌شود.

نحوه محاسبه مالیات شرکت‌های تولیدی

محاسبه مالیات شرکت‌ تولیدی نیازمند رعایت قوانین مالیاتی و ارائه اسناد معتبر است. برای محاسبه مالیات بر درآمد شرکت‌های تولیدی، مراحل زیر باید طی شود:

فرمول محاسبه:

مالیات بر درآمد واحدهای تولیدی=نرخ مالیاتی×(درآمد کل−هزینه‌ها و استهلاکات−زیان‌های غیرمعاف−معافیت‌های قانونی)

مراحل محاسبه:

1. تعیین درآمد کل: شامل تمامی درآمدهای حاصل از فروش محصولات، ارائه خدمات و سایر فعالیت‌های اقتصادی شرکت در یک سال مالی.

2. کسر هزینه‌های قابل قبول: هزینه‌هایی مانند مواد اولیه، دستمزد کارکنان، هزینه‌های عملیاتی و استهلاک دارایی‌ها که طبق قانون مالیات‌های مستقیم قابل قبول هستند.

3. اعمال معافیت‌ها: کسر معافیت‌های قانونی شامل معافیت‌های مناطق ویژه اقتصادی یا معافیت‌های مربوط به صادرات.

4. محاسبه درآمد مشمول مالیات: درآمد کل پس از کسر هزینه‌ها و معافیت‌ها.

5. اعمال نرخ مالیاتی: نرخ مالیات ۲۰ درصد (با احتساب کاهش ۵ درصدی برای شرکت‌های تولیدی دارای پروانه بهره‌برداری) یا نرخ صفر در صورت برخورداری از معافیت‌ها اعمال می‌شود.

با رعایت دقیق این مراحل، شرکت‌های تولیدی می‌توانند مالیات خود را به درستی محاسبه و از معافیت‌ها و تسهیلات قانونی بهره‌مند شوند.

معافیت مالیاتی شرکت‌های تولیدی

دولت برای حمایت از واحدهای تولیدی، معافیت‌های مالیاتی شرکت‌ تولیدی را اجرایی کرده است. این معافیت‌ها با هدف تشویق سرمایه‌گذاری، افزایش اشتغال و توسعه مناطق کمتر توسعه‌یافته ارائه می‌شوند. برخی از مهم‌ترین معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های تولیدی در سال ۱۴۰۴ عبارت‌اند از:

۱. معافیت مالیاتی واحدهای تولیدی در مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی

واحدهای تولیدی مستقر در این مناطق، به استثنای شعاع‌های تعیین شده (۱۲۰ کیلومتری تهران، ۵۰ کیلومتری اصفهان و ۳۰ کیلومتری سایر استان‌ها و استان‌های با جمعیت بیش از ۳۰٬۰۰۰ نفر)، مشمول مالیات با نرخ صفر می‌شوند.

۲. معافیت برای واحدهای تولیدی جدید

بر اساس ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم، واحدهای تولیدی که پروانه بهره‌برداری دریافت کرده‌اند، به مدت ۵ سال (و در مناطق کمتر توسعه‌یافته ۱۰ سال) از مالیات شرکت‌ تولیدی با نرخ صفر برخوردار خواهند بود.

۳. معافیت برای افزایش نیروی کار

واحدهای تولیدی با بیش از ۵۰ کارمند که نیروی کار خود را سالانه حداقل ۵۰٪ افزایش دهند، به ازای هر سال افزایش، یک سال معافیت اضافی دریافت می‌کنند.

۴. معافیت صادراتی

درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی ۱۰۰٪ و درآمد صادرات مواد خام ۲۰٪ با نرخ صفر محاسبه می‌شود.

۵. معافیت برای شرکت‌های دانش‌بنیان

بخشی از درآمد شرکت‌های دانش‌بنیان بر اساس ماده ۳ دستورالعمل اجرایی قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان از مالیات معاف است.

۶. معافیت برای فعالیت‌های کشاورزی و صنایع دستی

درآمد حاصل از تولید فرش دست‌بافت، صنایع دستی و محصولات کشاورزی از مالیات شرکت‌ تولیدی معاف است.