مالیات علی الحساب نوعی مالیات است که قبل از رسیدن موعد پرداخت آن، شخص موظف به پرداخت آن میباشد و با مالیات مقطوع تفاوت اساسی دارد. در مالیات علی الحساب ممکن است در آینده مالیاتهای دیگری نیز از شخص دریافت شود، اما در مالیات مقطوع تنها همان مبلغ مشخص شده اخذ میگردد و مالیات دیگری دریافت نمیشود. همچنین، میزان مالیات علی الحساب برابر با ۲ درصد ارزش کالا است.
مالیات یکی از منابع مهم درآمدی دولت به شمار میرود و نقش قابل توجهی در رشد و توسعه اقتصادی کشور دارد. در واقع، دریافت مالیات از افراد جامعه برای تأمین منابع مالی ضروری است. یکی از انواع مهم مالیات، مالیات علیالحساب میباشد.
بنابراین، مالیات علی الحساب همواره یکی از موضوعات بحثبرانگیز در حوزه مالیات است و به همین دلیل، آگاهی از این نوع مالیات، شناخت افراد موظف به پرداخت آن، میزان و نحوه پرداخت آن، و به طور کلی کسب اطلاعات جامع درباره مالیات علیالحساب اهمیت زیادی دارد.
از این رو، در ادامه مقاله حاضر در نورترازان معین، ابتدا به بررسی این موضوع میپردازیم که مالیات علی الحساب چیست و مالیات علی الحساب واردات به چه معناست؛ سپس دستورالعمل دریافت این مالیات از واردکنندگان کالا را توضیح خواهیم داد و در ادامه نحوه پرداخت آن را بیان میکنیم. در پایان نیز تفاوتهای مالیات علی الحساب و مالیات مقطوع را مورد بررسی قرار میدهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، با نورترازان معین همراه باشید.
مالیات علی الحساب چیست؟
یکی از مفاهیم رایج در حوزه حسابداری، «مالیات علی الحساب» است. ممکن است برای برخی افراد این پرسش پیش بیاید که مالیات علی الحساب دقیقا به چه معناست و تعریف آن چیست. در این بخش، به طور جامع به این موضوع پرداخته میشود.
در ابتدا باید اشاره کرد که «علیالحساب» به مبلغی اطلاق میشود که یک شخص حقیقی یا حقوقی، بخشی از مبلغ قرارداد توافقشده را پیش از موعد از کارفرمای خود دریافت میکند. ماده ۲۸ قانون محاسبات عمومی کشور نیز بیان میکند: «علیالحساب عبارت است از پرداختی که به منظور ادای قسمتی از تعهد، با رعایت مقررات، انجام میگیرد.»
بر همین اساس، مالیات علی الحساب را میتوان اینگونه تعریف کرد: یکی از منابع مهم درآمدی دولتها است که به معنای مالیاتی میباشد که پیش از سررسید، توسط مودی پرداخت میگردد. به بیان دیگر، مالیات علیالحساب نوعی پیشپرداخت مالیاتی است که تنها بخشی از مالیات پایه را شامل میشود و ممکن است در آینده مالیات دیگری نیز از مودی دریافت شود.
مالیات علی الحساب واردات چیست؟
در بخش قبل توضیح داده شد که مالیات علی الحساب به معنای پیشپرداخت مالیات است. بر اساس قوانین، پرداخت این نوع مالیات برای واردات کالا به کشور الزامی بوده و اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، در این بخش به طور مشخص به مفهوم «مالیات علی الحساب واردات» میپردازیم.
برای حمایت از تولید داخلی و کاهش وابستگی به کالاهای خارجی، واردکنندگان موظفند هنگام ورود کالا به کشور، مالیاتی به دولت پرداخت کنند. این مالیات یکی از نمونههای بارز مالیات بر ارزش افزوده محسوب میشود و به صورت درصدی از ارزش کالای وارداتی محاسبه میگردد.
همانطور که گفته شد، مالیات علی الحساب به این معناست که مودی پیش از موعد مقرر، بخشی از مالیات پایه خود را پرداخت کند. بر این اساس، مالیات علی الحساب واردات عبارت است از: پرداخت ۲ درصد از ارزش هر کالای وارداتی به گمرک، بهعنوان پیشپرداخت مالیات. این مبلغ در محاسبه مالیات سال بعد از مجموع مالیات قابل پرداخت کسر میشود.
البته شرکتهای تولیدی دارای پروانه بهرهبرداری از پرداخت این ۲ درصد معاف هستند. همچنین طبق اعلام سازمان امور مالیاتی، واردات شمش طلا تا اطلاع ثانوی از پرداخت ۲ درصد مالیات علیالحساب معاف میباشد.

نحوه پرداخت مالیات علیالحساب
قانونگذار برای پرداخت مالیات علیالحساب روش مشخصی تعیین کرده است که بسیاری از افراد از جزئیات آن آگاه نیستند. به همین دلیل، در این بخش مراحل پرداخت این نوع مالیات را شرح میدهیم:
ابتدا مبلغ مالیات علیالحساب توسط گمرک کشور محاسبه و تعیین میشود. سپس این مبلغ از طریق «پنجره واحد فرامرزی» به سازمان امور مالیاتی اعلام میگردد تا سازمان مربوطه نسبت به دریافت آن اقدام کند. مبنای محاسبه، ارزش گمرکی کالا است؛ به این صورت که ۲ درصد از ارزش گمرکی درجشده در اظهارنامه، بهعنوان مالیات علیالحساب در نظر گرفته میشود.
پس از وصول مبلغ، سازمان امور مالیاتی موظف است موضوع را به اداره گمرک اطلاع دهد. همچنین، در حال حاضر امکان پرداخت این مالیات بهصورت غیرحضوری فراهم شده است و مودیان میتوانند از طریق سامانه عملیات الکترونیکی مودیان به نشانی tax.gov.ir
نسبت به پرداخت مالیات علیالحساب خود اقدام کنند.
تفاوت مالیات علیالحساب و مالیات مقطوع
مالیات انواع گوناگونی دارد که یکی از آنها «مالیات مقطوع» است و تفاوت قابل توجهی با «مالیات علیالحساب» دارد. در این بخش، برای آشنایی بیشتر خوانندگان، توضیحاتی درباره هر یک از این دو نوع مالیات و تفاوتهای آنها ارائه میکنیم.
مالیات مقطوع به مالیاتی گفته میشود که بر برخی سودها یا درآمدها اعمال میگردد و پس از پرداخت آن، دیگر هیچ مبلغی بهعنوان مالیات از شخص دریافت نخواهد شد. این نوع مالیات بیشتر در مواردی مانند نقل و انتقال املاک یا سهام کاربرد دارد.
در مقابل، مالیات علیالحساب نوعی پیشپرداخت مالیاتی است که مودی قبل از سررسید موظف به پرداخت آن میشود. تفاوت اصلی این دو مالیات در این است که در مالیات علیالحساب ممکن است در آینده مبالغ دیگری نیز از شخص بهعنوان مالیات وصول شود، اما در مالیات مقطوع—همانطور که از نامش پیداست—پرداخت تنها یک بار انجام میشود و پس از آن مالیات دیگری از مودی دریافت نخواهد شد.
📊 اظهارنامه مالیاتی؟ سادهتر از چیزی که فکر میکنی!
دیگه لازم نیست با فرمهای مالیاتی و سامانههای پیچیده دستوپنجه نرم کنی.
نورترازان معین کنارته تا همه چیز دقیق، سریع و قانونی انجام بشه.
🧾 فقط اطلاعاتتو بده، ما از تهیه تا ارسال نهایی اظهارنامه رو کامل برات انجام میدیم.
⏳ وقتتو صرف حسابوکتاب نکن — فرم مشاوره رو پر کن، ما باهات تماس میگیریم.
نظری یافت نشد