فیش حقوقی به عنوان یک سند رسمی در ارتباطات مالی میان کارفرما و کارمند اهمیت ویژهای دارد. این برگه جزئیات محاسبه حقوق را بهطور شفاف نمایش میدهد و کارکنان میتوانند از تمام موارد مربوط به حقوق پایه، مزایای رفاهی، کسورات و مبلغ خالص دریافتی خود آگاه شوند. در این مطلب، به بررسی مفهوم فیش حقوقی و نقش آن در شفافسازی حقوق و مزایا پرداختهایم.برای مشاوره و تکمیل اظهارنامه مالیاتی توسط شرکت نورترازان معین ( مجری و مشاور امور مالیاتی ) ، همین حالا شماره تماس خود را وارد کنید و با مشاور مالیاتی در ارتباط باشید.
فیش حقوقی چیست؟
فیش حقوقی یک سند کتبی و رسمی است که کارفرما در پایان هر ماه صادر میکند. در این سند، تمام جزئیات مربوط به حقوق پایه، مزایا، کسورات و مبلغ خالص دریافتی کارمند یا کارگر ثبت میشود. علاوه بر اطلاعرسانی شفاف درباره وضعیت مالی کارکنان، فیش حقوقی بهعنوان مدرکی معتبر در بسیاری از امور اداری و مالی مانند دریافت وام بانکی، خدمات بیمهای و سایر تسهیلات کاربرد دارد.
چه کسانی فیش حقوقی دارند؟
فیش حقوقی به کارکنانی تعلق میگیرد که در سازمانهای دولتی، عمومی یا خصوصی مشغول فعالیت هستند و تحت پوشش قانون کار یا تأمین اجتماعی قرار دارند. این افراد شامل گروههای زیر میشوند:
کارمندان دولت: کارکنان وزارتخانهها، سازمانهای دولتی، فرهنگیان و نیروهای مسلح.
کارگران مشمول قانون کار: افرادی که با قراردادهای دائم یا موقت در کارگاهها یا شرکتهای خصوصی و عمومی فعالیت میکنند.
بازنشستگان: مستمریبگیران صندوقهای بازنشستگی تأمین اجتماعی، کشوری یا لشکری.
کارکنان قراردادی: کارکنانی با قراردادهای موقت یا پروژهای در بخش خصوصی یا دولتی.
انواع فیش حقوقی
فیشهای حقوقی بسته به نوع سازمان و شرایط کاری، به چند دسته تقسیم میشوند:
فیش حقوقی کارگران مشمول قانون کار
ویژه کارگران شاغل در شرکتها و کارگاههای خصوصی یا عمومی که بر اساس آیتمهای مصوب شورای عالی کار صادر میشود.فیش حقوقی کارمندان دولتی
برای کارکنان دستگاههای دولتی، وزارتخانهها و فرهنگیان صادر میشود و مطابق قانون مدیریت خدمات کشوری است. این فیش شامل مواردی مانند حق پست، فوقالعاده شغل و حق جذب میشود.فیش حقوقی بازنشستگان
این فیش از طریق سامانههای مربوط به صندوق بازنشستگی (مانند تأمین اجتماعی یا کشوری) قابل مشاهده و دریافت است و شامل جزئیات مستمری بازنشستگان میشود.فیش حقوقی کارکنان قراردادی
برای کارکنانی با قراردادهای موقت، ساعتی یا پروژهای در بخشهای خصوصی یا دولتی صادر میشود. در این فیش، میزان حقوق توافقی و کسورات بیمه و مالیات بسته به نوع قرارداد مشخص میشود.فیش حقوقی پیمانکاران
مخصوص پیمانکاران مستقل یا شرکتهای پیمانکاری است که بهصورت پروژهای فعالیت میکنند. این فیش بر اساس مبلغ توافقی پروژه تنظیم شده و در صورت مشمول بودن، کسورات قانونی نیز اعمال میشود.
اصطلاحات فیش حقوقی مرتبط با حقوق و مزایا
حقوق و مزایا در فیش حقوقی شامل کلیه پرداختهایی است که کارگر یا کارمند از سوی کارفرما دریافت میکند. مهمترین آیتمها در این بخش عبارتاند از:
حقوق ماهانه
حق مسکن
حق اولاد
بن و خواربار
حق تأهل و سرپرستی
بدی آب و هوا
حق جذب
فوقالعاده مسئولیت
سختی کار
اضافهکاری و تعطیلکاری
فوقالعاده نوبتکاری
حق مأموریت
علاوه بر این موارد، سایر مزایای مستمر و غیرمستمر نیز در قسمت دستمزد و مزایا درج میشوند.

فوقالعادهها در فیش حقوقی
فوقالعادهها مبالغی تکمیلی هستند که بر اساس قانون کار به حقوق پایه اضافه میشوند. این پرداختها شرایط کاری و شغلی کارکنان را در نظر گرفته و میزان دریافتی آنها را افزایش میدهد. مهمترین انواع فوقالعاده به شرح زیر است:
فوقالعاده شغل
پرداختی بر اساس مدرک تحصیلی، رشته شغلی و پست سازمانی که جزء حقوق و مزایای مستمر محسوب میشود.فوقالعاده سختی کار
مبلغی متغیر بسته به حقوق مبنا و شرایط محیط کاری.فوقالعاده جذب مشاغل
با درصدی مشخص و بر اساس فرمول (فوقالعاده شغل + افزایش سنواتی + حقوق مبنا) محاسبه میشود.فوقالعاده محرومیت از تسهیلات زندگی
مبلغی متناسب با درجه محرومیت محل زندگی در مناطق مختلف کشور که بر اساس حقوق مبنای گروههای شغلی محاسبه میگردد.فوقالعاده ویژه
از طریق فرمول (فوقالعاده جذب + فوقالعاده شغل + افزایش سنواتی + حقوق مبنا) محاسبه شده و به کارکنان مشمول پرداخت میشود.فوقالعاده برجستگی
معادل ۱۰ تا ۲۰ درصد حقوق پایه که بهمدت یک سال به کارکنانی با بالاترین نمره ارزشیابی تعلق میگیرد.فوقالعاده محل خدمت
مبلغی متناسب با حقوق پایه برای کارکنانی که محل خدمتشان از یک شهرستان به شهرستان دیگر تغییر میکند.فوقالعاده جذب مناطق محروم
پرداختی ویژه برای کارکنان شاغل در مناطق محروم؛ در صورت غیربومی بودن، ۵ درصد بیشتر از حالت عادی پرداخت میشود.
اصطلاحات فیش حقوقی مرتبط با کسورات
بخش کسورات در فیش حقوقی نشاندهنده مبالغی است که از مجموع دریافتی ناخالص کارکنان کسر میشود و در نهایت، حقوق خالص قابل پرداخت را مشخص میکند. این کسورات علاوه بر تأثیر بر دریافتی فرد، در ارسال لیست حقوق و مالیات و همچنین گزارشدهی به مراجع قانونی اهمیت زیادی دارند. مهمترین موارد کسورات عبارتاند از:
بیمه
حق بیمه تأمین اجتماعی سهم کارکنان، کسری قانونی است که طبق مقررات از حقوق افراد کسر میشود. این مبلغ بر اساس میزان حقوق و ساعات کاری محاسبه شده و سهم کارمند بهطور مستقیم در فیش حقوقی درج میگردد.مالیات
یکی از اصلیترین کسورات حقوق، مالیات است که مطابق با مواد ۸۲ تا ۹۲ قانون مالیاتهای مستقیم محاسبه میشود. کارفرما موظف است هر ماه مالیات کارکنان را بر اساس نرخهای پلکانی ماده ۱۳۱ کسر کرده و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.اقساط وام
در صورتی که کارمند از کارفرما یا صندوق سازمان وام دریافت کرده باشد، اقساط آن طبق توافق در سررسید مقرر از حقوق او کسر میشود.بیمه تکمیلی
برخی شرکتها برای کارکنان خود بیمه تکمیلی در نظر میگیرند. سهم مربوط به این بیمه، در صورت انتخاب کارمند، از حقوق او کسر میشود. بیمه تکمیلی معمولاً خدماتی فراتر از بیمه تأمین اجتماعی مانند دندانپزشکی یا بستریهای طولانیمدت را پوشش میدهد.بستانکاری و جریمه
در مواردی که کارمند به سازمان خسارتی وارد کرده باشد و این موضوع در مراجع حل اختلاف اثبات شود، مبالغ مربوط به جریمه یا بستانکاری میتواند در فیش حقوقی درج و از حقوق فرد کسر گردد. (جریمه نقدی مستقیم توسط کارفرما بدون رأی قانونی، مجاز نیست.)مساعده
زمانیکه کارمند بخشی از حقوق خود را پیش از موعد دریافت کند، این مبلغ بهعنوان مساعده در فیش حقوقی ثبت شده و از حقوق همان ماه کسر میشود.
پرداختی خالص در فیش حقوقی
پرداختی خالص همان مبلغ نهایی است که کارمند یا کارگر در پایان هر ماه دریافت میکند. این عدد پس از کسر همهی کسورات از جمله بیمه، مالیات و سایر بدهیها از مجموع ناخالص پرداختی محاسبه میشود. به بیان ساده:
پرداختی خالص = جمع ناخالص پرداختی – مجموع کسورات
افزایش سنواتی
افزایش سنواتی مبلغی است که با توجه به سابقه کار فرد در سازمان و نتایج ارزشیابی سالانه تعیین میشود. هر چه مدت خدمت کارکنان بیشتر باشد، میزان سنوات تعلقگرفته نیز بالاتر خواهد بود. این پرداختی به نوعی پاداش وفاداری و تجربه کاری محسوب میشود.
نظری یافت نشد