اظهارنامه مالیاتی چیست و چگونه باید تنظیم شود؟
در هر حرفه و کسبوکاری که فعالیت داشته باشید، پرداخت مالیات بر اساس میزان درآمد، یک الزام قانونی است که همگان موظف به رعایت آن هستند. هر شرکت یا شخص حقوقی باید با توجه به درآمد خالص خود، مبلغ مشخصی را بهعنوان مالیات به دولت پرداخت کند.
سازمان امور مالیاتی کشور با استناد به اسناد و مدارک مالی ارائهشده، میزان درآمد، سود و در نهایت مالیات پرداختی کسبوکارها را تعیین میکند. این اطلاعات از طریق اظهارنامه مالیاتی به این سازمان ارائه میشود.
اظهارنامه مالیاتی سندی است که اطلاعات مالی یک واحد اقتصادی را در یک دوره مشخص در اختیار اداره مالیات قرار میدهد. اگر این اظهارنامه بهدرستی و مطابق با ضوابط تنظیم نشود، میتواند منجر به بروز مشکلات جدی برای کسبوکار از جمله جریمههای مالیاتی، رد دفاتر و حتی پیگیریهای قانونی شود.
در این مطلب از وبلاگ شرکت حسابداری و مالیاتی نورترازان معین ، قصد داریم شما را با مفهوم اظهارنامه مالیاتی آشنا کنیم و نحوه صحیح تنظیم آن را به صورت کامل توضیح دهیم.
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
همانطور که در بخش قبل اشاره شد، تمامی شرکتها، مؤسسات و کسبوکارها موظفاند مدارک و اطلاعات مالی خود را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند. اما پرسش مهم این است که اظهارنامه مالیاتی چیست؟
اظهارنامه مالیاتی (Tax Declaration) در واقع گزارشی جامع از وضعیت مالی یک شخص حقیقی یا حقوقی مشمول پرداخت مالیات است. این سند، نقش دفترچهای را ایفا میکند که عملکرد مالی یک سال مالی را بهطور دقیق و مستند ثبت مینماید.
در اظهارنامه مالیاتی، تمام رویدادهای مالی بر اساس زمان وقوع و با تکیه بر مدارک و مستندات قانونی درج میشوند. این اطلاعات، مبنای تصمیمگیری اداره مالیات برای تعیین میزان مالیات پرداختی هر واحد اقتصادی قرار میگیرند.
نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی حقیقی و حقوقی
در گذشته، صاحبان کسبوکارهای حقیقی و حقوقی موظف بودند اظهار نامه مالیاتی خود را بهصورت دستی در دفترچههای مخصوص ثبت کرده و آن را به اداره مالیات تحویل دهند. اما امروزه با تغییر سازوکارها، فرآیند ارائه اظهار نامه مالیاتی بهصورت کاملاً الکترونیکی انجام میشود.
در حال حاضر، همه افراد میتوانند از طریق سامانه اینترنتی سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی tax.gov.ir اظهارنامه خود را بهصورت آنلاین تکمیل و ارسال کنند. پس از ورود به سامانه، ابتدا از شما پرسیده میشود که شخص حقیقی هستید یا حقوقی. شاید برایتان این سؤال پیش بیاید که تفاوت اظهار نامه مالیاتی حقیقی و حقوقی چیست؟ در ادامه، مراحل تنظیم هر یک را بررسی خواهیم کرد.
برخی مراحل در هر دو نوع اظهارنامه یکسان است و فقط تفاوتهای جزئی میان آنها وجود دارد. در گام نخست، چه برای اشخاص حقیقی و چه حقوقی، لازم است به سامانه مالیاتی کشور مراجعه کرده و فرآیند پیشثبتنام الکترونیکی را آغاز کنید. در این مرحله باید کد اقتصادی خود را وارد کرده و اطلاعات تماس از جمله شماره تلفن و کد پستی ۱۰ رقمی را ثبت نمایید.
در مرحله بعد، اعتبارسنجی اطلاعات انجام میشود و پس از تأیید، یک نام کاربری و رمز عبور برای شما صادر خواهد شد. سپس باید ایمیل خود را وارد کرده و آن را تأیید کنید. با تکمیل این مراحل، فرآیند اعتبارسنجی نهایی شده و شما میتوانید وارد حساب کاربری خود شوید و ثبت اظهارنامه مالیاتی را بهصورت کامل انجام دهید.

نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی حقیقی
اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل آزاد، از جمله مؤدیان مالیاتی محسوب میشوند که بهصورت انفرادی یا شراکتی در زمینه تولید، عرضه کالا یا ارائه خدمات فعالیت دارند. اولین گام برای این دسته از مؤدیان، شناسایی گروه شغلی خود بر اساس دستهبندیهای تعیینشده توسط سازمان امور مالیاتی است، تا فرآیند اظهارنامه با دقت و بر اساس ضوابط مربوطه انجام شود.
در مرحله نخست، لازم است اسناد و مدارک مالی مرتبط با فعالیت شغلی آمادهسازی و جمعآوری شوند. این مدارک، مبنای اطلاعاتی هستند که در اظهارنامه درج خواهند شد.
در مرحله دوم، اظهارنامه مالیاتی یا در برخی موارد، فرم مربوط به تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتها تکمیل و از طریق سامانه امور مالیاتی ارسال میشود. پس از ارسال، مؤدی باید منتظر محاسبه و اعلام مبلغ مالیات از سوی سازمان باقی بماند.
در مرحله سوم، پس از مشخص شدن میزان مالیات، فرد میتواند با مراجعه به بخش پرداخت الکترونیکی در سامانه مالیاتی، مبلغ تعیینشده را بهصورت آنلاین پرداخت نماید.
در مرحله چهارم، نسخه چاپی اظهارنامه تأیید شده برای بایگانی و نگهداری تهیه میشود تا در مراجعات بعدی یا اظهارنامههای سالهای آتی قابل استفاده باشد.
لازم به ذکر است که اظهارنامه مالیاتی یکی از اسناد مهمی است که در فرآیند حسابرسی توسط بازرسان سازمان تأمین اجتماعی نیز مورد بررسی قرار میگیرد و میتواند بر روند ارزیابی بیمهای کسبوکار تأثیرگذار باشد.
در همین رابطه بیشتر بخوانید : اظهارنامه حقیقی چیست؟ راهنمای تنظیم نحوه ارسال در سال 1404

نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی حقوقی
بر اساس ماده ۱۱۰ قانون مالیاتهای مستقیم، تمامی اشخاص حقوقی از جمله شرکتها موظفاند اظهار نامه مالیاتی خود را همراه با ترازنامه، صورت سود و زیان، دفاتر قانونی، اسناد و مدارک مالی، و همچنین فهرستی از مشخصات شرکا یا سهامداران به همراه تعداد سهام هر یک، در مهلت مقرر به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.
همه این اطلاعات باید بهدرستی در اظهار نامه مالیاتی ثبت و ارسال شوند. این اظهار نامه شامل بخشهای مختلفی از جمله گزارش عملکرد و صورتهای مالی است که باید بهطور کامل و دقیق تکمیل شوند. ترازنامه یکی از مهمترین اجزای اظهارنامه مالیاتی محسوب میشود. در این بخش، مجموع داراییها باید با مجموع بدهیها و حقوق صاحبان سرمایه برابر باشد؛ در غیر این صورت، ترازنامه تأیید نخواهد شد.
پس از تکمیل اظهارنامه و بررسی اطلاعات، مبلغ مالیات محاسبه میشود و امکان پرداخت آن بهصورت اینترنتی از طریق سامانه مالیاتی فراهم است. در پایان، نسخه چاپی اظهارنامه تأییدشده و رسید پرداخت مالیات تهیه و در بایگانی نگهداری میشود.
بهطور کلی، اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی نسبت به اشخاص حقیقی پیچیدگی بیشتری دارد و نیازمند ارائه مدارک و اطلاعات جامعتری است. از همین رو، دقت در تنظیم و ارسال صحیح آن اهمیت بالایی دارد.
در همین رابطه بیشتر بخوانید : اظهارنامه حقوقی در سال ۱۴۰۴: راهنمای جامع
مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی 1403
مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی چه زمانی است؟
مهلت تسلیم اظهار نامه مالیاتی، بازه زمانی مشخصی است که در آن مؤدیان (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) فرصت دارند صورتهای مالی و اطلاعات درآمدی خود را در قالب اظهار نامه مالیاتی (Tax Declaration) به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. عدم ارائه اظهارنامه در موعد مقرر میتواند منجر به بروز مشکلات و جریمههای قانونی برای فرد یا شرکت شود.
برای سال ۱۴۰۳، مهلت قانونی تسلیم اظهار نامه مالیاتی اشخاص حقوقی تا پایان تیرماه تعیین شده است؛ یعنی حداکثر تا ۳۱ تیر یا چهار ماه پس از پایان سال مالی، اظهارنامه باید به سازمان مالیاتی ارسال شود.
همچنین، مهلت ارائه اظهار نامه مالیات بر ارزش افزوده برای هر فصل، تا ۱۵ روز پس از پایان همان فصل در نظر گرفته شده است.
در صورتی که مؤدی در مدتزمان تعیینشده اقدام به ارسال اظهار نامه نکند، مشمول جریمههای مالیاتی غیرقابل بخشش خواهد شد. البته گاهی سازمان امور مالیاتی با صدور بخشنامه، این مهلت را تمدید میکند. برای مثال، در سال ۱۴۰۳ مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی تا ۷ شهریور تمدید شد. با این حال، همواره باید فرض را بر رعایت مهلت قانونی گذاشت و فرآیند ارسال اظهار نامه را به روزهای پایانی موکول نکرد.
مدارک لازم برای تکمیل Tax declaration
کلیه مجوزهای صادرشده از مراجع ذیصلاح مرتبط با فعالیت شغلی یا شرکتی؛
مدارک ثبتی شرکت یا مؤسسه، شامل: اساسنامه، شرکتنامه، موضوع فعالیت، و آخرین تغییرات رسمی ثبتشده؛
تصویر سند مالکیت یا اجارهنامه رسمی محل فعالیت قانونی شرکت یا مؤسسه؛
تصویر و کپی کارت ملی و شناسنامه اعضای هیئتمدیره و صاحبان امضای مجاز؛
ترازنامه اشخاص حقیقی یا حقوقی (حسب مورد) با گواهی صحت اطلاعات مالی؛
صورت سود و زیان مربوط به اشخاصی که مطابق قانون موظف به ارائه اظهارنامه عملکرد هستند؛
گزارش کامل درآمد و فروش (داخلی و خارجی) در دوره مالی مورد نظر؛
گواهی گردش حسابهای بانکی، مهر شده توسط شعب مربوطه؛
صورت بهای تمامشده کالاها و خدمات تولید یا ارائهشده در بازه مالی مشخص؛
کلیه قراردادهای منعقدشده با اشخاص حقیقی یا حقوقی، اعم از خصوصی یا دولتی؛
مانده سود و زیان دوره مالی قبل بههمراه گردش حساب تعدیلات سنواتی؛
شماره ثبت دفاتر قانونی همراه با کد رهگیری ثبتشده در سامانه؛
اسناد مربوط به مالیاتهای پرداختشده که قابل قبول و کسرشدنی توسط سازمان امور مالیاتی باشد؛
کارت بازرگانی (در صورت وجود و فعالیت وارداتی یا صادراتی)؛
اطلاعات ورود به سامانه مالیاتی شامل: نام کاربری، رمز عبور، کد مالیاتی و کد رهگیری پیشثبتنام جهت ارسال الکترونیکی اظهارنامه؛
گواهیهای مربوط به حسابهای مالی سالهای گذشته جهت بررسی ممیز مالیاتی؛
سایر مدارک مورد نیاز به تشخیص اداره امور مالیاتی، مانند رسید پرداخت حق بیمه.
سخن آخر
اظهار نامه مالیاتی سندی رسمی است که اشخاص حقیقی و حقوقی موظفاند در آن اطلاعات مالی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. این سند شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، گردش حسابها و فهرست درآمدها و هزینههاست. اشخاص حقیقی مانند صاحبان مشاغل آزاد و افراد شاغل باید طبق گروه شغلی خود اظهار نامه را تکمیل و ارسال کنند. اشخاص حقوقی نیز ملزماند علاوه بر اسناد مالی، مدارکی همچون اساسنامه، اطلاعات شرکا و قراردادها را نیز ارائه دهند. مهلت قانونی تسلیم اظهارنامه برای اشخاص حقوقی تا پایان تیرماه هر سال است و عدم ارسال در موعد مقرر، موجب جریمه خواهد شد. تنظیم دقیق اظهارنامه از بروز مشکلات مالیاتی جلوگیری کرده و نقش مهمی در حسابرسیها و دفاع قانونی دارد.
فعالیت شرکت ما :
برای انجام سریع و حرفهای کارهای مالیاتی خود، همین حالا مشاوره خودتو با شرکت نورترازان معین ثبت کن :
مشاوره تخصصی + انجام تمام مراحل مالیاتی + آسودگی خیال
کارهای مالیاتی خود را به ما بسپارید و با اطمینان پیش بروید!
نظری یافت نشد